Tysiąc dolarów dla każdego, kto pokaże dokument, że wódz III Rzeszy wydał rozkaz eksterminacji Żydów.
Powyższym argumentem wykład amerykańskiej pisarki i historyk Deborah Lipstadt przerwał David Irving – brytyjski negacjonista planu ludobójstwa całego narodu realizowanego w trakcie II Wojny Światowej, głównie w obozach koncentracyjnych zlokalizowanych w Polsce. Lipstadt odtwarzana, niestety bardzo słabo, w filmie „Kłamstwo” Micka Jacksona przez Rachel Weisz na samym początku przedstawia główne tezy stawiane przez osoby podzielające kontrowersyjną tezę Irvinga:
- nie było skonkretyzowanych rozkazów unicestwienia całego narodu
- ofiar było znacznie mniej niż oficjalne dane
- nie było specjalnych sposobów mordowania ludzi, w tym przede wszystkim komór gazowych
- teza o ludobójstwie została wymyślona przez naród żydowski w celu uzyskania odszkodowań i wzmocnienia państwa Izrael, a w rzeczywistości byli oni „jedynie” standardowymi ofiarami typowymi dla działań wojennych
Lipstadt jednoznacznie oczerniła w swojej książce ludzi stawiających podobne tezy, co w przypadku Irvinga zakończyło się pod koniec ubiegłego wieku spektakularnym procesem przed brytyjskim wymiarem sprawiedliwości. Jackson wykorzystał sprawdzoną konwencję dramatu „sądowego” do ukazania argumentacji obu stron i ostatecznego udowodnienia tytułowego kłamstwa. Czy to się w tym filmie udało to już inna sprawa. Trzeba jednak przyznać, że wiele stawianych argumentów wybrzmiało bardzo mocno, a wiele innych może bardziej epizodycznie, jak chociażby ogrom cierpienia ludzi którzy przeżyli to piekło.
Do najlepszych filmów gatunku typu „12 gniewnych ludzi„, „Ludzie honoru„, czy nawet „Filadelfia„, „Kłamstwo” się nawet nie umywa, ale i tak jest obrazem trzymającym w napięciu i wartym obejrzenia. Film ma jeszcze jedną zaletą. Jest nią wręcz piorunująca rola Timothy Spalla jako Irvinga, w lepszy sposób oddziaływująca na widza, niż chlipiąca w kluczowym momentach Weisz, czy sam ostateczny wyrok.
Ocena 6/10
Zwiastun:
TWÓRCY FILMU
- Reżyseria: Mick Jackson
- Scenariusz: David Hare
- Zdjęcia: Haris Zambarloukos
- Produkcja: Gary Foster, Russ Krasnoff, Marta Habior, Marta Lewandowska
- Producent wykonawczy: Guy Heeley, Andrew Karpen, Jonathan King, Christine Lang, Joe Oppenheimer, Jeff Skoll
