0

Zbliża się wielkie święto kultury żydowskiej

Od kilkunastu lat, pod koniec sierpnia, okolice placu Grzybowskiego zmieniają się w kulturalny tygiel. Organizowany jest wówczas Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera – wielkie święto słowa, muzyki i teatru.

Od pewnego czasu Festiwal wychodzi poza plac Grzybowski i ulicę Próżną. Ba, trafił nawet na prawy brzeg Wisły! Podobnie będzie podczas XII edycji Festiwalu, planowanej między 22 a 30 sierpnia 2015 roku.

Muzykę żydowską, znaną pod nazwą klezmerskiej (od hebrajskich słów: klej zemer – „narzędzia pieśni”), rozpowszechnili w XVIII wieku wędrowni muzykanci. Dziś wachlarz gatunków, którym dysponowali Żydzi przed dwoma tysiącami lat, poszerza się o jazz, rap, reggae a nawet beatbox. Młodzi artyści eksperymentują i improwizują, by nadać tradycji żydowskiej nowej, świeżej, energicznej formy.

Materiał Organizatora
Koncert finałowy w 2014 roku – Publiczność przed sceną
fot. Materiał Organizatora

Kantorzy, klezmerzy, beatbox, jazz i gospel

Tegoroczną edycję Festiwalu tradycyjnie zainauguruje koncert w Synagodze im. Nożyków, podczas którego usłyszymy najznakomitszych kantorów. W trakcie występu otwierającego kilkudniowe święto muzyki wysłuchamy największych światowych kantorów: Alberto Mizrahiego z USA, Ushi Blumenberga, Davida Weinbacha oraz 20-osobowego Chóru Kantorów BINYAMIN CHOIR z Izraela, pod dyrekcją Yotama Segal.

Gwiazdą koncertu finałowego Festiwalu będzie Matisyahu –  światowej sławy muzyk reggae, raper, a także beatboxer. Jest on jednym z najbardziej rozpoznawalnych i najpopularniejszych artystów na scenie reggae. Podczas koncertu finałowego publiczność będzie mogła usłyszeć w jego wykonaniu fenomenalne połączenie energetycznych i pozytywnych rytmów z muzyką żydowską.

Artysta w czasie koncertu
Matisyahu – Artysta w czasie koncertu
fot. Materiał Organizatora

Koncert plenerowy „Noc Klezmerów” będzie okazją do wysłuchania zespołu KONSONANS RETRO z Ukrainy. Ta rodzinna orkiestra dęta z Kodymy pod Odessą wykonuje mieszankę mołdawskich, ukraińskich i żydowskich melodii. Dla wielu jest najświeższym wschodnioeuropejskim odkryciem w zakresie world music. Noc klezmerów to również występ zespołu VIENNA KLEZMER ORCHESTRA z Austrii – energetycznego składu wszechstronnych muzyków pod kierownictwem artystycznym Fabiana Pollacka.

Polskim akcentem podczas festiwalu będzie warszawska premiera najnowszej płyty „Ten” zespołu KROKE, plasującego się w czołówce najbardziej rozpoznawalnych składów klezmerskich na świecie.

Od kilku lat w Festiwalu uczestniczą wybitni artyści polscy, czerpiący inspiracje z muzyki żydowskiej. Podczas tegorocznej edycji w Teatrze Żydowskim wystąpi z recitalem Grzegorz Turnau, który przedstawi m.in. swoje interpretacje pieśni Mordechaja Gebirtiga.

Zdjęcie z koncertu w Och-Teatrze
Grzegorz Turnau – Zdjęcie z koncertu w Och-Teatrze
fot. Rafał Nowakowski (mat. prasowy)

Na szczególne życzenie publiczności w Kościele Wszystkich Świętych przy Placu Grzybowskim wystąpi książę muzyki Kosher Gospel Joshua Nelson z USA. Charyzmatyczny artysta, znany już warszawskiej publiczności, zaprezentuje swój nowy projekt tworzony wspólnie z  nowojorskimi muzykami oraz SIENNA GOSPEL CHOIR z Warszawy.

Na szczególną uwagę zasługuje koncert Katy Carr, brytyjskiej piosenkarki polskiego pochodzenia, liderki zespołu KATY CARR AND THE AVIATORS. W swojej twórczości często nawiązuje do fascynującej ją polskiej kultury i historii. Swoją ostatnią płytę „Paszport” poświęciła bohaterom i wydarzeniom II wojny światowej. Po raz pierwszy zaśpiewa w języku jidysz oraz wykona debiutancki muzyczny performens inspirowany postacią Krystyny Skarbek.

Marek Dyjak zaprezentuje specjalnie przygotowany na Festiwal Warszawa Singera repertuar żydowski oraz autorski projekt „Kobiety”, zrealizowany w hołdzie kobietom – największym polskim piosenkarkom i tekściarkom. Jedenaście utworów z płyty „Kobiety” to uczta dla konesera – najlepsza kobieca estetyka w męskim wydaniu.

Organizatorzy są otwarci również na nowe projekty muzyczne, w tym te o charakterze eksperymentalnym, skierowane do młodego, wytrawnego słuchacza. Swoje awangardowe adaptacje przedstawią czołowi polscy, młodzi muzycy, reprezentujący tzw. nurt Nowej Muzyki Żydowskiej, m.in. Karolina Cicha oraz Raphael Rogiński.

SINGER JAZZ FESTIVAL po raz drugi

Singer Jazz Festival to kontynuacja cyklu, który swoją premierę miał w zeszłym roku. Wielkie zainteresowanie, jakim cieszyła się poprzednia edycja, zachęciła organizatorów do rozszerzenia tej części programu. Będziemy mieli okazję posłuchać jazzu w najlepszym polskim i zagranicznym wydaniu.

Na otwarciu jazzowej odsłony Festiwalu Warszawa Singera wystąpi polski duet jazzowy braci Oleś oraz izraelski saksofonista Albert Beger. OLEŚ BROTHERS od dziesięciu lat tworzą autorskie projekty jazzowe, często w towarzystwie największych jazzmanów z całego świata. Podobnie istniejący od 9 lat duet w składzie z polskimi muzykami Sławomirem Pezdą i Mateuszem Gawędą, zaprezentuje połączenie free jazzu, muzyki klasycznej i współczesnej w bardzo nietypowych aranżacjach. Utytułowane trio w osobach epianisty, laureata Międzynarodowego Konkursu Pianistów Jazzowych w Waszyngtonie Kuby Stankiewicza, kontrabasisty Wojciecha Pulcyna i perkusisty Sebastiana Frankiewicza, wykona utwory wywodzącego się z rodziny polskich Żydów, amerykańskiego kompozytora Bronisława Kapera.

Grupa trzech polskich muzyków z Kopenhagi tworzących zespół THE LOVE AND BEAUTY SEEKERS, za pomocą saksofonu, kontrabasu i perkusji zabierze słuchaczy w świat wolności, miłości i piękna.

Zeszłoroczni debiutanci polskiej sceny jazzowej, JACHNA/TARWID/KARCH TRIO w albumie „Sundial” odtworzą na festiwalowej scenie przeszłość dzięki współcześnie dostępnym środkom ekspresji i poetyckiej improwizacji, oryginalnej i charakterystycznej na polskiej scenie jazzowej. Druga ubiegłoroczna debiutantka, ELMA, wywołała swoim albumem „Hic et nunc” burzę w najpoczytniejszych jazzowych kanałach, a dzięki bezkompromisowym kompozycjom zyskała miano jednego z największych odkryć w polskim jazzie ostatnich lat.

Gratką dla miłośników żydowskiej poezji będzie występ niemieckiej grupy SADAWI. Niezwykły projekt zespołu „Behind All Words – The Poetry of Rose Ausländer” łączy tradycję klezmerską z fantazyjną improwizacją, zapoznając publiczność z twórczością żydowskiej poetki znanej pod pseudonimem Rose Ausländer.

W wykonaniu polskiej grupy JAZZPOSPOLITA, która zatrzyma się w trakcie trwającej od jesieni 2014 roku światowej trasy koncertowej, usłyszymy utwory z najnowszej płyty „Jazzpo!”, okrzykniętej najlepszą w dyskografii zespołu.

Artystom jazzowej odsłony Festiwalu Warszawa Singera będzie akompaniował gość specjalny – izraelski jazzman, saksofonista i kompozytor, Albert Beger.

Oryginalną stylistykę brzmienia i muzyczną wrażliwość usłyszymy podczas koncertu „Swinging Jewish Warsaw”.

Zaproszenie do udziału w koncercie przyjęły niezwykłe osobowości polskiej sceny muzycznej – Kayah, Katarzyna Nosowska i Gołda Tencer, legendarna postać żydowskiej sceny i jednocześnie gospodarz Festiwalu Warszawa Singera. Gwiazdy, niekoniecznie kojarzące się z idiomem jazzowym, doskonale wpisują się w zamysł mieszania gatunków i stylów, jaki przyświeca temu projektowi. Artystkom w czasie koncertu będzie akompaniował pianista, kompozytor i producent muzyczny Jan Smoczyński.

Zadumana
Gołda Tencer – Zadumana
fot. Organizator Festiwalu

Tradycyjna poetyka żydowska, w nowoczesnej, energetycznej improwizacji, jest odbiciem wrażliwości współczesnego odbiorcy. Muzyka żydowska, w wykonaniu młodych artystów, rozwija się w oparciu o wielość brzmień i instrumentów i zamienia – podczas Festiwalu Warszawa Singera – coraz większy obszar Warszawy w muzyczny tygiel.

Warto zwrócić uwagę, że sporą część imprez Festiwalu można obejrzeć bez konieczności nabywania biletów. Natomiast od 3 sierpnia będzie można kupować bilety. Więcej szczegółów o programie i zasadach uczestnictwa można znaleźć na stronie organizatora – www.festiwalsingera.pl.

Nie wiem, jak Szanowni Czytelnicy portalu www.warszawa.pl, ale ja wybieram się na XII Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera.

Podczas pisania niniejszego artykułu skorzystałem z materiałów i zdjęć nadesłanych przez Organizatora Festiwalu – Fundację Shalom.

30 lipca 2015 09:13
[fbcomments]