Dokładnie sto lat temu – w 1916 r. – inkorporowano przedmieścia o łącznej powierzchni 82,1 km2, a więc przeszło trzykrotnie większej od dotychczasowego terytorium Warszawy!
O tym, jak przez stulecie kształtowało się miejskie oblicze dzisiejszej Pragi-Południe i kto na niej mieszkał, gdzie było zagłębie ówczesnego przemysłu, a gdzie znajdował się cmentarz staroobrzędowców oraz dlaczego obecny burmistrz Pragi-Południe nie przestaje marzyć znajdziecie Państwo w najnowszym numerze STOLICY. Na łamach kwietniowego wydania piszą m.in. Michał Krasucki, Grzegorz Mika, Michał Pilich i Jarosław Zieliński. Historię sportu na Kamionku i Grochowie przypomina Robert Gawkowski, a o lotnisku na Gocławiu opowiada Marcin Białas.
W numerze także teksty współpracujących ze „Stolicą” ludzi pióra – kontynuujemy wspomnienia podczas bezsennych nocy Józefa Hena, a po ulicach i zaułkach Grochowa prowadzi nas Paweł Dunin-Wąsowicz wraz z Mironem Białoszewskim, Markiem Hłaską, Andrzejem Stasiukiem i Muńkiem Staszczykiem z T.Love. W dziale Kultura rodzinnymi opowieściami o Ignacym Łopieńskim dzieli się z nami Wojciech Lipczyk, a w rubryce Warszawa szemrana niewesołe przygody attaché wojskowych na ulicach międzywojennej stolicy przywołuje Matusz Rodak.
Kwietniowymi refleksjami dzielą się z nami stali felietoniści – Jacek Fedorowicz, Maria Terlecka i Przemysław Śmiech, a Arkadiusz Szaraniec czaruje wiosnę śpiewem powracających do nas po zimie ptaków.
Lektura „Stolicy” tej wiosny jest obowiązkowa!
Spis treści
„Stolica” 4/2016
Str. 6
Powrót do bezsennych nocy
Na prośbę czytelników publikujemy kolejny fragment najnowszej znakomitej książki Józefa Hena
Str. 10
Jutro… zaczyna się od marzeń
Rozmowa Ewy Kielak-Ciemniewskiej z burmistrzem Pragi-Południe Tomaszem Kucharskim
Str. 14
Praga-Południe w latach 1916-2016
Statystyczne dane pokazujące jak zmieniała się Praga-Południe w ciągu ostatnich stu lat, przedstawił Władysław W. Łagodziński, statystyk i socjolog
Str. 18
Na wielkie problemy – wielka Warszawa
Rozbudowa i reorganizacja Warszawy w początkach XX wieku wg Jarosława Zielińskiego
Str. 23
Jak kształtowała się Praga-Południe
Jak inkorporacja wpłynęła na życie i rozwój dawnych przedmieść analizuje Grzegorz Mika
Str. 28
Kościoły Grochowa, Kamionka i Saskiej Kępy
Po inkorporacji warszawskich przedmieść jednym z problemów prawobrzeżnej stolicy był utrudniony dostęp do kościołów, o czym obszernie pisze Michał Pilich
Str. 34
Prawobrzeżna dzielnica przemysłowa?
Do 1939 r. przemysł w równym stopniu kształtował oblicze obecnej Pragi-Południe, co zielony park Skaryszewski czy modernistyczne wille Saskiej Kępy. – pisze w swym eseju o przemyśle na prawym brzegu Michał Krasucki
Str. 43
Od Szosy Brzeskiej do ulicy Grochowskiej
Pomnik Budowy Szosy Brzeskiej, jedną z najstarszych budowli tego typu w stolicy, i samą poprzedniczkę ulicy Grochowskiej przedstawia Grzegorz Jarosiński
Str. 46
Pierwsi sportowcy i pierwszy stadion
Tuż po inkorporacji Grochowa do nowej dzielnicy kwitł sport. Pierwsze grochowskie kluby sportowe opisuje Robert Gawkowski
Str. 50
Parasolki Pani Barbary, Oranżada z Grochowa, Rurki z Wiatraka
Rzemiosło grochowskie w dużym, ale smakowitym skrócie
Str. 52
Lotnisko na Gocławiu
O nieistniejącym już dzisiaj lotnisku na którym wyrosło gigantyczne osiedle mieszkaniowe pisze Marcin Białas
Str. 54
Zagrożona bylejakość
Paweł Dunin-Wąsowicz opowiada o Grochowie w literaturze polskiej i wspomina najważniejszych grochowskich pisarzy
Str. 58
Ojciec nowoczesnej grafiki
Ignacy Łopieński, którego bezcenne grafiki zrabowane podczas wojny udało się odzyskać w 2014 r., był jednym z najbardziej uzdolnionych polskich artystów przełomu XIX i XX wieku. Wspomina go Wojciech Lipczyk
Str. 64
Notatnik warszawski
Str. 68
Stolica czyta
Str. 70
Słuchajcie ptaków na wiosnę
Ze Stanisławem Łubieńskim o warszawskich ptakach, do których obserwacji mamy teraz bardzo sprzyjające warunki, rozmawia Jarosław Górski
Str. 72
Refleksje nadwiślańskie
O czystości bezwzględnej w Warszawie pisze Jacek Fedorowicz
Str. 73
Z notatnika miastoluba
Malowniczy zmierzch kotleta schabowego w stołecznych knajpach opisuje Maria Terlecka
Str. 74
Dyplomacja w apaszowskim stylu
W czasach dwudziestolecia międzywojennego na polską dyplomację duży wpływ mieli… stołeczni przestępcy, co przypomina Mateusz Rodak
Str. 79
Mowa Grochowa
Rozmowy o grochoskiej secie podsłuchał i zapisał Przemysław Śmiech
Str. 80
Zwierzę w mieście
Klangor żurawi, zew dzikich gęsi przywołuje Arkadiusz Szaraniec
Str. 81
„Stolica” pisała
Str. 82
Warszawa na starej fotografii
O zachowanej już tylko na starej fotografii ulicy Namiestnikowskiej opowiada Jarosław Zieliński
