0

Mural Franciszka Hynka przy ul. Hynka we Włochach

Mural Franciszka Hynka przy ul. Hynka
Mural Franciszka Hynka – przy ul. Hynka
fot. Jacek Turczyk

W 61. rocznicę tragicznej śmierci ppłk Franciszka Hynka we Włochach oficjalnie odsłonięto nowy mural.

Na ścianie budynku mieszczącego się przy zbiegu ulic Hynka i Sabały powstał mural upamiętniający postać  Franciszka Hynka, żołnierza, lotnika i sportowca – dwukrotnego zwycięzcy Pucharu Gordona Bennetta.

Projekt został zrealizowany w ramach Budżetu partycypacyjnego 2019.

Na muralu widnieje balon w polskich barwach z napisami:

  • SP ADS
  • KOŚCIUSZKO

do którego podwieszony jest kosz, a w nim są dwie postacie pilotów.
Napisy po lewej stronie balonu:

PODPUŁKOWNIK
FRANCISZEK HYNEK
1897 – 1958

a poniżej:

ZWYCIĘSKIE LOTY POLAKÓW
W PUCHARZE GORDON BENNETTA:

02.09.1933
ZBIGNIEW BURZYŃSKI, FRANCISZEK HYNEK
Chicago USA – Port Neuf Quebec, KANADA
1.361 km, 38 godzin, wys. 6300 m

23.09.1934
FRANCISZEK HYNEK, WŁADYSŁAW POMASKI
Warszawa – Anna (koło Woroneża ZSRR)
1.333 km, 45 godzin

16.09.1935
ZBIGNIEW BURZYŃSKI, WŁADYSŁAW WYSOCKI
Warszawa – Tyszkino (koło Stalingradu ZSRR)
1.650 km, 58 godzin

PIERWSZY POLSKI LOT WYSOKOŚCIOWY:

28.02.1933
FRANCISZEK HYNEK, ZBIGNIEW BURZYŃSKI
Port Balonowy Legionowo
Osiągnięcie stratosfery: wysokość 9.762 m, temp. -60˚ C

Na uroczystości między innymi obecni byli:

  • Artur Wołczacki – Burmistrz Dzielnicy Włochy,
  • Artur Adamiec – pomysłodawca projektu,
  • Jacek Bogdański – pilot balonowy i członek zwycięskiej załogi o Puchar Gorgona Benetta 2018r,
  • Jerzy Makula – prezes Aeroklubu Polskiego
  • przedstawiciele Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Mural Franciszka Hynka przy ul. Hynka
Mural Franciszka Hynka – przy ul. Hynka
fot. Jacek Turczyk

UD Włochy

Franciszek Hynek

ur. 1 grudnia 1897 w Krakowie, zm. 8 września 1958 w Szatarpach
podpułkownik i pilot balonowy Wojska Polskiego,
dwukrotny zdobywca Pucharu Gordona Bennetta.

Był absolwentem seminarium nauczycielskiego. W czasie I wojny światowej służył na froncie rosyjskim i włoskim jako żołnierz Legionów Polskich oraz cesarskiej i królewskiej armii. Po zakończeniu działań wojennych ukończył Wielkopolską Szkołę Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy z 47 lokatą, a następnie Oficerską Szkołę Aerostatyczną w Toruniu z 11 lokatą. W 1923 pełnił służbę w V batalionie balonowym w Brześciu nad Bugiem.

W 1928 jako pilot balonu „Lwów”, uczestniczył w Krajowych Zawodach Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza, gdzie zdobył najwyższą lokatę.

Załoga Franciszek Hynek i nawigator Zbigniew Burzyński była jedną z dwóch wyznaczonych do pierwszego w historii reprezentowania Polski na najbardziej prestiżowych balonowych zawodach świata o puchar Gordona Bennetta odbywających się w 1932 w Szwajcarii. Hynek i Burzyński zajęli wtedy szóste miejsce, a druga polska ekipa Władysław Pomaski i Antoni Janusz – miejsce czwarte.

Wraz ze Zbigniewem Burzyńskim reprezentował Polskę po raz kolejny w pucharze Gordona Bennetta w 1933 w Stanach Zjednoczonych. Polacy balonem SP-ADS „Kościuszko” przelecieli odległość 1370 km od miejsca startu w Chicago, utrzymując się powietrzu przez 39 h i 32 min. Ustanowili tym samym rekord międzynarodowy i zostali zdobywcami trofeum. W ojczyźnie Hynek został wyróżniony za swój wyczyn Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 1934 Hynek znowu reprezentował Polskę w zawodach Pucharu Gordona Bennetta, tym razem odbywających się w Warszawie. Nawigatorem lotu był tym razem Władysław Pomaski, a polska załoga pobiła zarówno Polski, jak i swój własny rekord długości trwania lotu z poprzednich zawodów. Balon SP-ADS „Kościuszko” wylądował po 44-godzinnym locie w miejscowości Anna koło Woroneża w ZSRR, pokonując odległość 1340 km. Hynek po raz drugi został zdobywcą pucharu, a dwie pozostałe polskie załogi zajęły odpowiednio miejsce drugie i czwarte.

Franciszek Hynek startował również w zawodach Pucharu Gordona Bennetta w 1935 w Warszawie, gdzie z Władysławem Pomaskim zajął 5 miejsce, w zawodach z 1936 odbywających się kolejny raz w Warszawie, gdzie z Franciszkiem Janikiem zajął miejsce 5 oraz w 1937 w Brukseli, gdzie w tym samym składzie co poprzednio zajął znowu 5 miejsce.

W latach 1926–1939 pełnił służbę w 2 batalionie balonowym w Legionowie. Po wybuchu II wojny światowej pełnił funkcję komendanta zorganizowanego w ramach Organizacji Wojskowej „Wilki” – pułku Warszawa–Północ. Był członkiem ZWZ i AK. W połowie 1942 powierzono mu funkcję komendanta Bazy Lotniczej „Łużyce”. Został aresztowany przez Niemców 19 maja 1944 i osadzony na Pawiaku, a po 8 tygodniach odesłany do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen. Później przebywał jeszcze w obozach Fünfteichen, Dora i Bergen-Belsen.

Po wojnie zajmował się popularyzacją lotnictwa w Polsce. W rocznicę Święta Lotnictwa 7 września 1958 major Hynek podjął się przewiezienia na pokładzie balonu SP BZB „Poznań” listów opatrzonych okolicznościowym datownikiem. Balon wyleciał o godzinie 18.20 z gnieźnieńskiego Rynku. Ostatni wpis w dzienniku pokładowym pochodzi z godziny 20.00, wtedy balon znajdował się nad Żninem. Tuż po północy balon zahaczył o linię wysokiego napięcia przechodzącą przez las. Doszło do zapalenia powłoki balonu i eksplozji. Hynek zginął w wyniku katastrofy, a jego ciało odnalazł nad ranem rolnik Alfons Dysarz. Pochowany 12 września 1958 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B II 28 rz. 1 m. 14).

Pośmiertnie został awansowany do stopnia podpułkownika i odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi na polu lotnictwa sportowego.

W miejscu śmierci lotnika, z inicjatywy Gdańskiego Aeroklubu i lokalnej społeczności, odsłonięto w 1969 pomnik upamiętniający najwybitniejszego polskiego baloniarza. Imię ppłk. Hynka otrzymała również w tym samym roku szkoła podstawowa w Szatarpach, imieniem pilota uhonorowano ulice w: Gdańsku (oraz osiedle), Grodzisku Mazowieckim, Krakowie, Mielcu, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Legionowie, na wrocławskim Gądowie, w Witkowie koło Gniezna oraz stadion żużlowy w Gnieźnie.

Wikipedia

11 września 2019 16:12
[fbcomments]