Możemy spotkać różnego rodzaju środki ochronny opatrzone różnymi oznaczeniami, co wymaga posiadania podstawowej wiedzy w tym zakresie.
O maskach chirurgicznych przeczytasz tu: [LINK]
N95 w porównaniu FFP3 i FFP2
Najczęściej spotykanym obecnie na świecie typem maski oddechowej jest N95 (ze względu na rozpowszechnienie tego standardu nie tylko w USA). Jest to amerykański standard zarządzany przez NIOSH – komórkę Centrum Kontroli Chorób (CDC).
Europa stosuje dwa różne standardy.
Klasy FFP pochodzą z normy EN 149:2001.
Z kolei norma EN 143 obejmuje klasy P1/P2/P3.
Obie normy zostały opracowane i przyjęte przez CEN (Europejski Komitet Normalizacyjny).
Amerykańskie Centrum Kontroli Chorób (CDC) powołuje się na standard masek oddechowych N95 jako część zalecanego wyposażenia ochronnego w swoim poradniku dotyczącym Covid-19 i wytycznych odnośnie SARS (SARS jest podobnym typem koronawirusa). Co wskazuje, że jako skuteczny środek ochronny dopuszczona jest maska oddechowa klasy N95 lub wyższej.
Prezentacja podobieństw i różnic między poszczególnymi standardami:
Standard maski oddechowej i efektywność filtra
(usuwa x% wszystkich cząstek o średnicy 0,3 mikrona lub większej)
- FFP1 i P1 usuwa co najmniej 80%
- FFP2 i P2 usuwa co najmniej 94%
- N95 usuwa co najmniej 95%
- N99 i FFP3 usuwa co najmniej 99%
- P3 usuwa co najmniej 99,95%
- N100 usuwa co najmniej 99,97%
Jak widać, najbliższym europejskim odpowiednikiem N95 są maski oddechowe klasy
FFP2/P2, które są ocenione na 94% skuteczności, w porównaniu do 95% zapewnianego przez N95.
Podobnie najbliższe klasie N100 są maski oddechowe P3, tuż za nimi FFP3.
Przykładowo Chiny mają standard KN95, który wykorzystuje chińską normę GB2626-
2006 i jest prawie identyczny ze standardem N95.
Obecnie większość masek oddechowych produkowanych jest w Chinach na potrzeby rynku amerykańskiego, stąd rozpowszechnienie stosowania standardu N95.
Przybliżone równoważności przedstawia poniższy diagram:
Czy N95/N100 jest lepszy niż FFP2/P3?
Należy koniecznie pamiętać, że normy te określają tylko minimalny procent cząstek filtrowanych przez maskę oddechową.
Na przykład, jeśli maska ma klasę FFP2, będzie filtrować co najmniej 94% cząstek o średnicy 0,3 mikrona lub większej. Ale w praktyce będzie filtrować w granicach pomiędzy 94% a 99%.
Dokładna liczba będzie często podawana przez producenta w opisie produktu.
Dobrym przykładem jest maska oddechowa typu GVS Elipse, która w USA ma klasę P100 (99,7%), a w Europie ma klasę P3 (99,95%). W praktyce może mieć taką samą wydajność filtrowania w obu regionach.
Maska z zaworem i bez zaworu
Zawory oddechowe sprawiają, że wydychanie powietrza jest szybsze i łatwiejsze niż w przypadku ich bezzaworowych odpowiedników. Dzięki temu są wygodniejsze w noszeniu i prowadzą do mniejszego gromadzenia się wilgoci wewnątrz maski. Jest to szczególnie przydatne w przypadku filtrów o wyższej wartości znamionowej (N100/FFP3), które stawiają większy opór przy wydychaniu powietrza.
Jednym ważnym zastrzeżeniem jest to, że maski oddechowe z zaworem mogą nie być optymalne w warunkach, w których chcesz powstrzymać osobę użytkującą przed rozprzestrzenianiem infekcji. Jeśli użytkownik jest chory, użycie zaworu będzie oznaczało, że jego wydech / kaszel / kichanie przedostaną się przez maskę (w powietrze, na zewnątrz), bez filtrowania. Wynika to z zasady działania, związanej z otwarciem zaworu podczas wydechu.
Ryzyko związane ze stosowaniem masek oddechowych
Istnieje wiele możliwych zagrożeń związanych z maskami oddechowymi, o których warto pamiętać, aby móc ich uniknąć.
- Niewłaściwe dopasowanie i noszenie masek oddechowych – maska nie może w pełni chronić, jeśli nie jest dopasowana do twarzy.
- Dotknięcie przedniej części maski oddechowej (który wyłapuje wirusy itp.), może skutkować przeniesieniem zanieczyszczenia i ostatecznie doprowadzić do dotarcia wirusa do ust i nosa.
- Podejmowanie niepotrzebnego ryzyka narażenia przez noszących maski oddechowe, w wyniku fałszywego poczucie bezpieczeństwa. Zawsze najbezpieczniej jest zachować dystans społeczny, stosowny odstęp od innej osoby.
Jak duży jest koronawirus
i czy maski oddechowe mogą go filtrować?
Maski oddechowe o wysokiej wydajności, przystosowane do przechwytywania cząstek wielkości 0,3 mikrona (N95 / FFP2 lub lepszej), mogą filtrować cząstki do rozmiaru koronawirusa (który wynosi około 0,1 mikrona). W sumie nie mówi nam to jednak ile ochrony maski oddechowe zapewniają przed koronawirusem podczas użytkowania – w tym zakresie trzeba poczekać na potwierdzenie przyszłych badań. Wyniki laboratoryjne pokazują, że koronawirus ma wielkość od 0,06 do 0,14 mikrona. Wirus nazywa się obecnie 2019-CoV-2, a choroba, którą występuje u ludzi, nazywa się Covid-19.
Maski oddechowe są oceniane przez ich skuteczność w filtrowaniu cząstek o wielkości 0,3 mikrona i większych (zauważmy, że koronawirus jest mniejszy). Powodem skupienia się na cząsteczkach 0,3 mikrona w badaniach jest fakt, że to „najbardziej przenikliwy rozmiar cząstek” (MPPS). Cząstki powyżej tego rozmiaru poruszają się w sposób, który możemy przewidzieć i zostaną one uwięzione w filtrze ze szczelinami mniejszymi niż rozmiar cząstek.
Cząstki mniejsze niż 0,3 mikrona poruszają się ruchem Browna – co ułatwia ich filtrowanie. Ruch Browna odnosi się do zjawiska występującego gdy masa cząstki jest wystarczająco mała, aby nie przemieszczała się bez przeszkód w powietrzu. Zamiast tego oddziałuje z otaczającymi cząsteczkami powietrza (azot, tlen itp.), co powoduje, że między nimi porusza się w bardzo nieregularny sposób. Według naukowców wielkość cząstek skutkująca poruszanie się pomiędzy ruchem „normalnym” a ruchem Browna jest „najtrudniejszym” rozmiarem cząstek dla filtrów.
Wynika stąd, że wysoka wydajność filtra przy wielkości 0,3 mikrona zasadniczo przełoży się również na wysoką wydajność filtracji cząstek także poniżej tego rozmiaru.
Opracowanie i redakcja:
insp. Sławomir Cisowski
Wydział Doskonalenia Zawodowego Komendy Stołecznej Policji
Wybór i tłumaczenie z materiału przekazanego przez:
- Centrum Zapobiegania Zagrożeniom Biologicznym
Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska – Uniwersytet Łódzki
http://fastlifehacks.com/n95-vs-ffp/#N95_vs_FFP3_FFP2
