O czym pisze STOLICA w powiększonym, styczniowo-lutowym, numerze? Jak zawsze o Warszawie.

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski przedstawił w grudniu 2019 r. swoją wizję tzw. Nowego Centrum Warszawy. Czy po niemal trzech dekadach dyskutowania kolejnych dokumentów planistycznych, które w swoim tekście przypomina Grzegorz A. Buczek, wreszcie zmieni się coś w tej absolutnie centralnej przestrzeni stolicy? A jaka stolica jest dziś u progu lat 20. XXI w. – zastanawiamy się na podstawie danych statystycznych wraz z prof. Marianem Markiem Drozdowskim.

Jerzy S. Majewski wspomina Warszawę sprzed 100 lat – lata 20. ubiegłego stulecia, kiedy Warszawa stawała się powoli nowoczesną stolicą odrodzonej Rzeczypospolitej.

Jak co roku o tej porze przypominamy losy warszawiaków w 1945 r., którzy od stycznia mogli powracać do miasta wyzwolonego spod okupacji niemieckiej. Tym razem prezentujemy niezwykłą historię warszawskiego robinsona Alojzego Muraszki w tekście Jana Czempińskiego.

Zaglądamy do dawnego więzienia mokotowskiego i utworzonego w nim muzeum, przypominamy też pomnik tzw. czterech śpiących na Pradze i okoliczności jego powstania. Po tych emocjach zapraszamy na inhalacje i kąpiel słoneczną w Energejonie, czyli warszawskim solarium doby fin de siècle’u przy placu Zbawiciela, którego uroki przybliża Adrian Sobieszczański.

Polecamy także nasze rozmowy – zwłaszcza Rafała Dajbora z Ignacym Gogolewskim, pierwszym powojennym wykonawcą roli Gustawa-Konrada w Dziadach wystawionych w 1955 r. w Teatrze Polskim, Marcina Mierzejewskiego z Januszem Wawrowskim, wirtuozem skrzypiec, który gra na pierwszym zakupionym w Polsce od czasu drugiej wojny stradivariusie, a także opowieść Marka Potockiego, kolekcjonera, o jego niezwykłej bibliotece.

Stolica – okładka styczeń/luty 2020

fot. Stolica

Spis treści

Str. 6.
Kolejne Nowe Centrum Warszawy
Grzegorz A. Buczek

Str. 13.
Warszawa u progu lat 20. XXI wieku
Marian Marek Drozdowski,
czyli o…

…kondycji naszego stołecznego miasta. Cieszyć nas powinna dobra koniunktura na warszawskim rynku pracy (…) Głęboki kryzys przeżywa jednak budownictwo komunalne i zakładowe. Nie możemy lekceważyć też zmian klimatycznych i ich wpływu na sytuację ekonomiczno-społeczną Warszawy.

Historia

Str. 16.
Lata 20. sto lat temu
Jerzy S. Majewski

Str. 26.
Alojzy Muraszko, czyli przypadki robinsona warszawskiego
Jan Czempiński

Pisząc o okresie ukrywania się w Warszawie po upadku Powstania, Alojzy Muraszko słusznie ostrzega nas przed absurdalnością tego, co dalej przeczytamy – jego historia jest bowiem niezwykła, nawet na tle innych robinsonów warszawskich.

Str. 31.
Więzienie mokotowskie
Krzysztof Traczyński

Str. 35.
Czterej śpiący – eksperyment muzealny
Bartosz Klimas

Pomnik „czterech śpiących” trafił do budowanego Muzeum Historii Polski. Po otwarciu placówki jego fragmenty mają wejść w skład ekspozycji stałej. Przypomnijmy okoliczności powstania monumentu, który przez ponad 60 lat towarzyszył mieszkańcom Pragi.

Historia mniej znana

Str. 38.
Energejon, czyli warszawskie solarium dobry fin de siecle’u
Adrian Sobieszczański

O ile istnienie w Warszawie przed rokiem 1914 salonów fryzjerskich nikogo nie dziwi, to informacja o funkcjonowaniu salonu kąpieli słonecznych rzuca nowe światło na życie mieszkańców stolicy w przeddzień Wielkiej Wojny. (…) Nowoczesny zakład ulokowano w kamienicy wybudowanej w 1910 r. według projektu Antoniego Jabłońskiego Jasieńczyka.

Kultura

Str. 42.
Moją jedyną „partą” jest ZASP
z Ignacym Gogolewskim rozmawia Rafał Dajbor

Str. 52.
WOK w natarciu
Alicja Węgorzewska, dyrektorka Warszawskiej Opery Kameralnej, w rozmowie z Barbarą Jagas

Str. 54. Skrzypce – instrument totalny
z Januszem Wawrowskim rozmawia Marcin Mierzejewski

Str. 61.
Książki ich pasją – biblioteki prywatne
Mirosława Łomnicka

Wspólnym mianownikiem wszystkich bibliotek są oczywiście książki, ale już ich zawartość, koncepcja i motywacja są u każdego bibliofila inne. Jeden jest nieskomplikowanym zbieraczem, inny wyrafinowanym kolekcjonerem, jeszcze inny pasjonatem określonej tematyki, inny zbiera książki jako lokatę kapitału, a najoczywistszą motywacją do tworzenia bibliotek jest zamiłowanie do czytania.