Kobiece doświadczenia

Skok wzwyż rozgrzewka zawodników
Skok wzwyż – rozgrzewka zawodników
fot. Karolina Jóźwiak / Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka

Każda osoba ma swój skok wzwyż. Nawiązujący do tego spektakl przedstawia Roman Soroczyński.

Za kilka dni, 21 lipca 2024 roku, Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka w Warszawie kończy Letni Przegląd swoich spektakli. Na Dużej Scenie pojawią się Madame i Sługa Dwóch Panów, na Małej Scenie – Chłopaki płaczą i Antygona w Molenbeek, a na Scenie Przodownik zostanie pokazane Jezioro.

A ja wracam do Skoku wzwyż – ostatniej w tym sezonie premiery Teatru Dramatycznego. Jest to spektakl oparty na motywach książki Macieja Jakubowiaka, Hanka. Opowieść o awansie, opublikowanej przez Wydawnictwo Czarne.

Każda osoba ma swoją historię, ma swój skok wzwyż.
Czy jeśli skacze się wyżej, to żyje się lepiej?

Sceniczna adaptacja autobiograficznego eseju Macieja Jakubowiaka to opowieść o awansie, w szczególności dotyczącym kobiet, na przestrzeni trzech generacji żyjących w Polsce XX wieku i XXI wieku – podróż przez marzenia, nadzieje i trudy pokolenia urodzonego przed drugą wojną światową, pokolenia wzrastającego w czasach socrealistycznej obietnicy nowego obrazu ludzkości i wreszcie roczników kształcących się już w kapitalistycznej, wolnorynkowej rzeczywistości. To także opowieść – pisana historiami, małą i wielką literą – o próbach i możliwości samostanowienia kobiet na przestrzeni ostatnich kilku dekad. O tym, co chcemy przekazywać kolejnym pokoleniom, jakie schematy chcemy kontynuować w naszych rodzinach i w społeczeństwie, a co wytwarza cykle cierpienia i wymaga zmian.

Skok wzwyż Hanka - dojrzała kobieta
Skok wzwyż – Hanka – dojrzała kobieta
fot. Karolina Jóźwiak / Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka

Tytułowa Hanka metaforycznie uosabia losy wielu polskich kobiet.
Towarzysząca zespołowi aktorskiemu Teatru Dramatycznego na scenie Ewa Błasiak – wyłoniona w otwartym naborze “ekspertka codzienności”, niezawodowa aktorka – opowiada losy Hanki również przez pryzmat własnych doświadczeń: fragmenty scenariusza powstały w oparciu o jej improwizacje aktorskie i herstorię.

W przygotowaniach do spektaklu brał również udział Przemysław Radkiewicz, lekkoatleta, olimpijczyk z Atlanty (1996), trener skoku wzwyż. Przez pewien czas aktorzy uczestniczyli w regularnych treningach na warszawskiej AWF. Jestem przekonany, że dało to duże efekty: wykonywać ćwiczenia fizyczne i jednocześnie mówić swoją kwestię jest nie lada sztuką!

Reżyser spektaklu, Wojtek Rodak, zdradził, że odgrywający m.in. rolę syna Marcin Wojciechowski stara się skakać coraz wyżej. Kto wie, może rośnie nam kolejny medalista olimpijski lub rekordzista Polski?

Skok wzwyż na treningu
Skok wzwyż – na treningu
fot. Karolina Jóźwiak / Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka

Tak się złożyło bowiem, że spektakl stał się okazją do przypomnienia krótkiej historii skoku wzwyż: zarówno zmian w technice skakania (od kucznej – poprzez naturalną (tzw. nożycową), obrotową (lub kalifornijską) i przerzutową – aż do obecnie stosowanego flopu), jak i istotniejszych rekordów oraz polskich sukcesów olimpijskich w tej dyscyplinie (Jacek Wszoła, Jarosława Jóźwiakowska, Urszula Kielan i Artur Partyka).

Tego typu informacje pojawiały się na bocznych ścianach Małej Sceny Teatru Dramatycznego, uzupełniając akcję spektaklu. Widzowie mogli odnieść wrażenie, że siedzą na stadionie i obserwują rozgrzewkę zawodników oraz wspomniane skoki, słuchając zarazem historii Hanki, która – jak słyszymy na początku spektaklu…

… była nikim. Tak się przecież mówi: nikim takim, nikim ważnym, nikim, kim trzeba by się przejmować, nikim wartym uwagi. Urodziła się, uczyła, uprawiała trochę sportu, długo pracowała, głównie w śląskich kopalniach węgla kamiennego (nic z tego, nie walczyła z komuną), wzięła ślub, wzięła rozwód, miała dzieci, trudny charakter, lubiła seriale, chorowała, umarła.

Skok wzwyż Hanka na podium
Skok wzwyż – Hanka na podium
fot. Karolina Jóźwiak / Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka

Czy rzeczywiście Hanka była nikim?
Czy rzeczywiście uwikłane w codzienne życie kobiety były nikim?
Uważam, że Skok wzwyż, który jest spektaklem kompletnym, odpowiada przecząco na takie sformułowanie.

Wątpiących zachęcam do przeczytania książki Macieja Jakubowiaka, Hanka. Opowieść o awansie, którą opublikowało Wydawnictwo Czarne.

Hanka. Opowieść o awansie okładka książki
Hanka. Opowieść o awansie – okładka książki
fot. Roman Soroczyński
  • Skok wzwyż 
  • premiera: 5 lipca 2024 roku,
    Mała Scena Teatru Dramatycznego im. Gustawa Holoubka w Warszawie
  • Spektakl oparty na motywach książki Macieja Jakubowiaka,
    Hanka. Opowieść o awansie, opublikowanej przez Wydawnictwo Czarne.
  • Reżyseria: Wojtek Rodak
  • Scenariusz i dramaturgia: Szymon Adamczak
  • Choreografia: Agnieszka Kryst
  • Scenografia: Zuza Golińska
  • Współpraca scenograficzna: Gosia Machaj
  • Kostiumy: Rafał Domagała
  • Dźwięk: Justyna Stasiowska
  • Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
  • Asystentka kostiumografa: Alicja Konarska
  • Inspicjent/sufler: Radosław Duda
  • Kierowniczki produkcji: Małgorzata Błasińska, Olga Stefańska
  • OBSADA:
    Waldemar Barwiński
    , Marta Ojrzyńska, Helena Urbańska, Marcin Wojciechowski, Ewa Błasiak (gościnnie).
17 lipca 2024 10:29