0

Konkurs Varsaviana 2019/20 im. Hanny Szwankowskiej

Varsaviana 2019-20 - konkurs im. Hanny Szwankowskiej
Varsaviana 2019-20 – konkurs im. Hanny Szwankowskiej

Obradowało jury konkursu Varsaviana 2019/20 im. Hanny Szwankowskiej na najlepsze książki historyczne o tematyce varsavianistycznej.

Konkurs jest organizowany od 1968 r. przez Oddział Warszawski Towarzystwa Miłośników Historii, do którego w 2009 r przyłączyła się Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy. Od dziesięciu lat (2012) konkurs ma patrona.
Jest nim Hanna Szwankowska (1919-2012) historyczka, mocno związana z Warszawą i jej historią (biogram poniżej).

W tym roku obrady jury pod przewodnictwem prof. Andrzeja Karpińskiego odbyły się on-line, z rocznym opóźnieniem, ale wszystko to, w obawie przed  covidową zarazą. Nagrodzono 9 książek, których wykaz publikujemy poniżej.

  1. Borzymińska Zofia.
    Non tolerandis…?: meandry obecności Żydów w Warszawie u schyłku I Rzeczypospolitej.
    Instytut Pileckiego, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2019.
  2. Dąbrowska, Agnieszka.
    Herse: warszawski dom mody.
    Muzeum Warszawy, 2019.
  3. Gawkowski Robert.
    Akademicki sport XX-wiecznej Warszawy
    Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2019.
  4. Red. nauk. Agnieszka Bartoszewicz.
    Księgi ławnicze Starej Warszawy z lat 1453-1535
    ,
    Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2020.
  5. Krzysztof Mrozowski.
    Przestrzeń i obywatele Starej Warszawy od schyłku XV wieku do 1569 roku. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2020
  6. Rafał Radziwonka.
    Warszawa i jej mieszkańcy w czasach wielkiej wojny północnej (1700-1721), Wydawnictwo Neriton, 2019.
  7. Tomasz Szarota.
    Tajemnica śmierci Stefana Starzyńskiego
    Bellona, 2020.
  8. Marta Wiraszka.
    Kaplice i mauzolea na cmentarzach Warszawy w XIX i pierwszej połowie XX wieku.
    Wydawnictwo Naukowe UKSW, 2019

Nagrody zostaną wręczone na uroczystości w sali siedziby Biblioteki m. st. Warszawy przy ul. Koszykowej, w terminie późniejszym.

Jury upubliczniło wyniki nieprzypadkowo w X rocznicę śmierci patronki konkursu.

Hanna Szwankowska

Pani Hanna przez lata była członkiem Towarzystwa Miłośników Historii, redaktorem „Stolicy” i „Rocznika Warszawskiego”, osobą bardzo lubianą.

Hanna Szwankowska
Hanna Szwankowska – zdjęcie z archiwum UW

Urodziła się 3 maja 1919 r. w Warszawie i tu zmarła 13 stycznia 2012 r., pochowana na Starych Powązkach. Córka Franciszka Eychhorna architekta i Natalii z Borodziczów, aktorki teatralnej.

Początkowo nauki pobierała w domu, a 15 roku życia rozpoczęła naukę w warszawskim gimnazjum państwowym im. J. Słowackiego. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości  wstąpiła na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warszawskiego i równolegle rozpoczęła naukę języka i kultury francuskiej w Instytucie Francuskim. Jednocześnie (1938) praktykowała w „Iskry” i gromadziła materiały do publikacji o aprowizacji Warszawy w czasie I wojny światowej. W czasie okupacji, będąc żołnierzem AK (pod pseudonimem Renata, służyła w Biurze Informacji i Propagandy a następnie w łączności raz w Komórce Opieki nad więźniami i ich rodzinami Komendy Głównej ZWZ AK)  kontynuowała naukę w trybie tajnego nauczania i pracowała w Miejskim Archiwum. Studia ukończyła w 1948 r. na Uniwersytecie Warszawskim na Wydziale  Humanistycznym, uzyskując dyplom magistra filozofii w zakresie historii po przedstawieniu pracy magisterskiej „Kroniki Bolesława Prusa jako źródło do historii Warszawy„, pisanej pod kierunkiem prof. Wandy Moszczeńskiej.

W sierpniu 1944 r. została wywieziona do obozu przejściowego w Pruszkowie (Durchgangslager – Dulag 121).

Po powrocie do Warszawy, w lutym 1945 r.,  rozpoczęła pracę opiekunki społecznej w Wydziale Opieki Społecznej Zarządu Miejskiego, a następnie w Wydziale Literackim tworzącego się Polskiego Radia.

Po wojnie wyszła za mąż za Eugeniusza Szwankowskiego, późniejszego profesora,  znanego historyka Warszawy.

Od lutego 1946 r. do lutego 1947 r. pracowała w Biurze Odbudowy Stolicy jako członek redakcji „Skarpy Warszawskiej”, a następnie „Stolicy”, z którą była związana przez resztę swojego życia. Pracowała także w Komisji Badań Dawnej Warszawy, w redakcjach Rocznika Warszawskiego, Kroniki Zamkowej i Almanachu Muzealnego. Kilkanaście lat swojego życia poświęciła badaniu budownictwa mieszkaniowego Warszawy w XVIII wieku.

Brała udział w opracowaniu dokumentów do cennych dla dziejów Warszawy wydawnictw źródłowych: Antoni Magier, „Estetyka miasta stołecznego Warszawy” (Wrocław 1963), „Źródła do dziejów Warszawy. Rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510-1770” (Warszawa 1963,1965), „Odbudowa Warszawy w latach 1944-1949” (Warszawa 1977), „Zwycięstwo 1920. Warszawa wobec agresji bolszewickiej” (Paryż 1990), „Exodus Warszawy. Ludzie i miasto po powstaniu 1944” (t. I, Warszawa 1992), „Archiwum Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego” (Warszawa 2004) oraz „Międzynarodowe aspekty powstania warszawskiego” (Warszawa 2004).

Za działalność naukową i społeczną została doceniona wieloma nagrodami i odznaczeniami. Otrzymała m.in. Krzyż Armii Krajowej i odznakę Weterana Walk o Niepodległość, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz dyplom członka honorowego Polskiego Towarzystwa Historycznego, Międzynarodową Nagrodę im. Jana Zachwatowicza za 2002 r. za osiągnięcia w dziedzinie badań nad rewaloryzacją zabytków. W 2007 r. za swoją dotychczasową działalność otrzymała nagrodę Prezydenta m.st. Warszawy.

Więcej o Hannie Szwankowskiej w opracowaniu Włodzimierza Peli, Almanach Muzealny 5, 372-375, 2007: [LINK]

14 stycznia 2022 06:00
[fbcomments]