Spis odcinków cyklu ”Stolica Historii. Przedstawiają członkowie Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie.”
Jest to cykl realizowany przez TMH we współpracy z Radiem Kolor oraz serwisem www.Warszawa.pl .
Pomysłodawcą cyklu felietonów jest prezes TMH dr hab. Robert Gawkowski.
Pierwszy odcinek wyemitowany został na antenie Radia Kolor 9 października 2022 roku, a następnego dnia opublikowany na stronach www.Warszawa.pl.
Spis odcinków
-
- I odcinek: [LINK]
Uniwersytety na morzach i oceanach.
Dr hab. Robert Gawkowski
Nieznaną historię statków oceanicznych o nazwach najznaczniejszych polskich uniwersytetów przedstawia prezes TMH. - II odcinek: [LINK]
Walka na dzwony.
Piotr Jamski
Opowieść o prawosławnych dzwonach rozbrzmiewających w Warszawie. - III odcinek [LINK]
„Belwederski” profesor.
Dr Tomasz Siewierski
Opowieść o profesorze, historyku, wychowanym w Belwederze. - IV odcinek [LINK]
Dżuma, cholera i inne plagi.
Dr Adam Tyszkiewicz
Opowieść o zarazach jakie nawiedzały niegdyś Warszawę. - V odcinek [LINK]
Rosjanin kapitanem polskich piłkarzy.
Na marginesie meczu z Niemcami w 1933 r.
Dr hab. Robet Gawkowski
Opowieść o Rosjaninie, który sto lat temu pokochał Polskę stając się wiernym przybranej ojczyźnie Polakiem. - VI odcinek [LINK]
Magia tego samego nazwiska.
Juliusz Kulesza
Opowieść o niezwykłym przypadku, który przydarzył się Franciszkowi Kozakowskiemu w czasie okupacyjnej łapanki na warszawskim dworcu kolejowym. - VII odcinek [LINK]
Warszawskie Dzwony Opatrzności.
Piotr Jamski
Opowieść o niezwykłych dzwonach dla świątyni Opatrzności Bożej. - VIII odcinek [LINK]
Wenecja a Warszawa
Dr Adam Tyszkiewicz
Opowieść o związkach Warszawy z Wenecją. - IX odcinek [LINK]
Tekla z Bądarzewskich Baranowska.
Dr Beata Michalec
Gawęda o nieśmiertelnej „La priére d’une vierge” („Modlitwa dziewicy”). - X odcinek [LINK]
Pierwsza tranzycja płci w Polsce w 1937 roku.
Dr hab. Robert Gawkowski
Opowieść o przedwojennych zmianach płci, o sportowych sławach, które nie tylko były interpłciowe, ale jedna z nich zmieniła płeć operacyjnie. - XI odcinek [LINK]
Stefan Starzyński.
Dr Beata Michalec
Wspomnienie prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego. - XII odcinek [LINK]
Opowieść wigilijna.
Agnieszka Cubała
Z życzeniami świątecznymi od Towarzystwa Miłośników Historii felieton o okupacyjnych wigiliach. - XIII odcinek [LINK]
Osobliwy plan Warszawy z 1955 roku.
Dr Paweł Weszpiński
Felieton geografa i kartografa o planie Warszawy, na którym brakuje ważnych obiektów. - XIV odcinek [LINK]
Natalia Sendys, ps. Zyta – królowa kanałów.
Agnieszka Cubała
Opowieść o Natalii Sendys, ps. Zyta, powstańczej przewodniczce kanałowej. - XV odcinek [LINK]
Warszawiacy na lodzie.
Hanna Dzielińska
Felieton o zimowych sportach i miejscach, które niegdyś sławiły Warszawę. - XVI odcinek [LINK]
Ojciec polskiej ekonomii – Fryderyk Skarbek.
Mateusz Sora
Opowiadanie o ojcu polskiej myśli ekonomicznej - XVII odcinek [LINK]
Taniec z gwiazdami.
Hanna Dzielińska
Opowieść o losach Palais de Glace czyli Lodowego Pałacu (całoroczna ślizgawka), który stanął przy warszawskim Nowym Świecie. - XVIII odcinek [LINK]
Przeaktualizowany plan Warszawy z 1935 r.
Dr Paweł Weszpiński
Geograf i kartograf, opowiada o planie Warszawy, na którym jest za dużo obiektów. - XIX odcinek [LINK]
Maria Konopnicka w Warszawie.
Prof. dr hab. Zofia Chyra–Rolicz
Opowieść o trudach życia pisarki w Warszawie. - XX odcinek [LINK]
Biuro Odbudowy Stolicy.
Hanna Dzielińska
Felieton o kulisach pracy w pierwszym biurze projektowym powojennej Warszawy. - XXI odcinek [LINK]
Warszawiacy na Père-Lachaise.
Prof. Sławomir Górzyński
Opowiadanie o warszawiakach, którzy na zawsze pozostali w Paryżu. - XXII odcinek [LINK]
Okęcki kościół wędrowniczek.
Maria Weronika Kmoch
O wędrującym po Mazowszu kościele z warszawskiego Okęcia. - XXIII odcinek [LINK]
Warszawianki w Powstaniu Styczniowym.
Agnieszka Cubała
Historyczna opowieść kobiety o kobietach w Powstaniu Styczniowym. - XXIV odcinek [LINK]
Wiosna a.d.1945 na Uniwersytecie Warszawskim.
Dr hab. Robert Gawkowski
Co zdarzyło się w budynkach Uniwersytetu Warszawskiego w marcu 1945 roku, czyli jak radziecka armia wypiła formalinę zakąszając zakonserwowanymi okazami Wydziału Biologii. - XXV odcinek [LINK]
Ciuchcia z Marek.
Tomasz Paciorek
O wąskotorowej kolejce z Warszawy do Marek i Radzymina. - XXVI odcinek [LINK]
Panorama Tatr w Warszawie.
Hanna Dzielińska
Historia ”Panoramy Tatr” umieszczonej w rotundzie na warszawskich Dynasach. - XXVII odcinek [LINK]
Jak warszawiacy obchodzili Wielkanoc.
Agnieszka Cubała
Felieton przedświąteczny o warszawskich tradycjach wielkanocnych. - XXVIII odcinek [LINK]
Zapomniany cmentarz w Markach-Pustelniku.
Tomasz Paciorek
Regionalista i miłośnik lokalnej historii opowiada o zapomnianym, dawnym cmentarzu ewangelicko-augsburskim położonym w Markach-Pustelniku. - XXIX odcinek [LINK]
Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy.
Hanna Dzielińska
Hanka Warszawianka zabiera czytelników i słuchaczy do wielkiego sklepu, do magazynu mód, który był tak ogromny, że trzeba było mieć przewodnik żeby się w nim nie pogubić. - XXXodcinek [LINK]
Pochówek Księcia Bolesława V.
dr hab. Janusz Grabowski
Felieton historyka, mediewisty, o perypetiach związanych z pochówkiem Piasta Mazowieckiego Bolesława, Księcia Warszawskiego. - XXXI odcinek [LINK]
Masoni na skarpie.
Hanna Dzielińska
Felieton o masonach z warszawskiej skarpy i mistrzu architektury XX w., czyli opowieść o Willi Pniewskiego. - XXXII odcinek [LINK]
Włochowskie nazwy.
Dr hab. Robert Gawkowski
Felieton o pochodzeniu nazw warszawskich dzielnic i osiedli z naciskiem na dzielnicę Włochy. - XXXIII odcinek [LINK]
Rok 1943 i Sport Koncesjonowany.
Piotr Banasiak
Opowieść o okupacyjnych, oficjalnych zawodach sportowych, choć sport był wtedy przez Niemców zakazany. - XXXIV odcinek [LINK]
Ludomir Benedyktowicz.
Agnieszka Cubała
Opowiedzieć o niezwykłym człowieku – Ludomirze Benedyktowiczu – leśniku, malarzu, powstańcu styczniowym, poecie, publicyście, pasjonacie szachów, kawalerze Orderu Wojennego Virtuti Militari, podporuczniku Wojska Polskiego. - XXXV odcinek [LINK]
Mazowieckie Kościoły – gwiazdy seriali.
Jacek Wiśniewski
Historia o trzech „niepozornych” kościołach, które na przełomie XX i XXI wieku stały się… gwiazdami telewizyjnych seriali. - XXXVI odcinek [LINK]
Patriotyzm nie w porę.
Dr hab. Robert Gawkowski
Felieton o mało znanej postaci Leona hrabiego Grabowskiego, który był wnukiem ostatniego króla polski St. Augusta Poniatowskiego i synem Stanisława Grabowskiego (w dobie Królestwa Polskiego był ministrem oświaty), wywiezionym kibitką na Syberię. - XXXVII odcinek [LINK]
Wędrująca fontanna.
Hanna Dzielińska
Opowieść o warszawskich wodotryskach, a w tym o fontannie, która wędrowała po Warszawie. - XXXVIII odcinek [LINK]
Kiedyś w miejscu Stadionu Narodowego.
Stefan Szczepłek
Felieton o sportowej przeszłości miejsca, na którym znajduje się Stadion Narodowy w Warszawie. - XXXIX odcinek [LINK]
Świdrujące opowieści.
Hanna Dzielińska
O Zygmuncie Woysławie, absolwencie Uniwersytetu Warszawskiego, wyróżnionego w Paryżu za świder do badań gruntu. - XL odcinek [LINK]
Mira i Tadeusz.
Agnieszka Cubała
Opowiada o niezwykłym związku twórców Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca ”Mazowsze”. - XLI odcinek [LINK]
Szlachetne cele w więziennej celi.
Dr hab. Robert Gawkowski
O ambitnym planie resocjalizacji więźniów z pomocą mądrej i głęboko humanitarnej pedagogiki penitencjarnej. - XLII odcinek [LINK]
Falenica.
Stefan Szczepłek
Wspomnienia i ciekawostki z Falenicy w warszawskiej dzielnicy Wawer. - XLIII odcinek [LINK]
Akademickie Powązki.
Dr Adam Tyszkiewicz
Opowieść o Starych Powązkach w Warszawie, gdzie obok słynnych artystów, aktorów i muzyków pochowano także wielu wybitnych akademików, wywodzących się z murów Uniwersytetu Warszawskiego. . - XLIV odcinek [LINK]
Niechciane kolekcje.
Hanna Dzielińska
O niechęci urzędników do sztuki i o niechcianych kolekcjach. - XLV odcinek [LINK]
Warszawskie obserwatorium na końcu Polski.
Dr hab. Robert Gawkowski
Felieton o historii obserwatorium Uniwersytetu Warszawskiego na szczycie góry Pop Iwan (dziś Ukraina). - XLVI odcinek [LINK]
Sercowa historia bez happy endu.
Hanna Dzielińska
Historia Karola Szymanowskiego, drugiego kompozytora po Chopinie, i jego serca. - XLVII odcinek [LINK]
Czy Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę?.
Prof. Wojciech Iwańczak
Felieton o kulisach wypraw Krzysztofa Kolumba i transparencie na uroczystej wystawie w Warszawie w 500. rocznicę pierwszej wyprawy Genueńczyka za ocean. - XLVIII odcinek [LINK]
Warszawska świątynia nauki.
Dr Adam Tyszkiewicz
Opowieść o dawnej bibliotece uniwersyteckiej, czyli tzw. Starym BUW-ie, któremu z łatwością można przypisać miano „Świątyni Nauki”. - XLIX odcinek [LINK]
Życie i twórczość Stanisława R. Dobrowolskiego
autora piosenki ”Warszawskie dzieci”.
Piotr Banasiak
Opowiada o autorze bardzo popularnej piosenki Powstania Warszawskiego. - L odcinek [LINK]
Głowa Niobe
Hanna Dzielińska
Rzymska historia z pałacu w Nieborowie (Głowa nie od parady czyli tajemnica nieborowskiej Niobe). - LI odcinek [LINK]
Hanna Dzielińska
O wydarzeniach dotyczących ogłoszenia stanu wojennego w 1981 roku. - LII odcinek [LINK]
Cuda się zdarzają
Dr hab. Robert Gawkowski
Prezes TMH, opowiada o cudzie, który wydarzył się ponad 80 lat temu mając początek w Powstaniu Warszawskim, a dopełnienie w niemieckim obozie jenieckim. - LIII odcinek [LINK]
Poeci na Boże Narodzenie
Agnieszka Cubała
Wraz z życzeniami Autorka przywołuje wspomnieniem warszawskich poetów. - LIV odcinek [LINK]
Słowo o Chaimie Szyllerze-Szkolniku
Piotr Banasiak
Opowieść o Chaimie Szyller-Szkolniku, nazywanym pogardliwie przez grono zajadłych wrogów „szulerem-szkodnikiem”, który należał do najbardziej barwnych postaci przedwojennego środowiska rosyjskich i polskich ezoteryków. - LV odcinek [LINK]
Polski rzeźbiarz-arystokrata z Paryża i jego podróż rowerem do Zakopanego.
Dr hab. Robert Gawkowski
Opowieść o Arturze Zamojskim, polskim rzeźbiarzu-arystokracie zafascynowanym kolarstwem, który w 1925 roku założył się, że rowerem przejedzie z Paryża do Zakopanego. Zapowiedź książki. - LVI odcinek [LINK]
Ukamienowanie Brunona Jasieńskiego
Piotr Banasiak
O ekscytującym futuryzmem poecie, który do czerwoności rozgrzewał warszawską publiczność skandalizującymi wierszami o pedofilach, prostytutkach i kochankach, nazywanego często fanatykiem ludożerstwa i apostołem zboczeń, powodującym zamieszki i ochranianym przez kordony policyjne.
- LVII odcinek [LINK]
Utracone złota olimpijskie
Marta Marek
Dwa pierwsze polskie złote trofea olimpijskie przepadły z kretesem.
Jak to się stało wyjaśnia Marta Marek - LVIII odcinek [LINK]
Para książęca w Krynicy Górskiej
Dr Jerzy Chełmecki
O polskim Davos, czyli Krynicy Górskiej i sensacji jaką wywołała holenderska para książęca opowiada dr Jerzy Chełmecki. - LIX odcinek [LINK]
Łukasz Drewno
Prof. Andrzej Karpiński
O klęsce zarazy i burmistrzu powietrznym Warszawy opowiada prof. dr hab. Andrzej Karpiński. - LX odcinek [LINK]
Gałczyńscy na Walentynki
Agnieszka Cubała
O wielkiej miłości Konstantego i Natalii Gałczyńskich, choć potarganej przez wojnę, opowiada Agnieszka Cubała. - LXI odcinek [LINK]
Koń, który nie mógł ustać w miejscu czyli historia pomnika Colleoniego.
Hanna Dzielińska
O replice repliki pomnika sprzed Akademii Sztuk Pięknych opowiada Hanna Dzielińska czyli Hanka Warszawianka. - LXII odcinek [LINK]
Bielańska uczelnia
Dr Kamil Potrzuski
O historii Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie obchodzącej w 2024 roku roku jubileusz 95-lecia opowiada dr Kamil Potrzuski. - LXIII odcinek [LINK]
Dlaczego spalona Jana Husa
Prof. Wojciech Iwańczak
Opowieść o pierwszym reformatorze kościoła katolickiego. - LXIV odcinek [LINK]
Marian Grużewski – malarz, który obcował z duchami
Piotr Banasiak
O człowieku, który malował w zupełnej ciemności, wierne portrety nieznanych sobie osób, a rękę prowadzili mu wielcy mistrzowie pędzla. - LXV odcinek [LINK]
Regulamin dla cyklisty sprzed wieku
Dr hab. Robert Gawkowski
Prezes Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie, dr hab. Robert Gawkowski opowiada o historycznych przepisach ruchu drogowego dla rowerzystów.
- LXVI odcinek [LINK]
Pałac pełen cudów
Hanna Dzielińska
O przepychu Pałacu Kazanowskich krążyły legendy. Zapraszamy na opowieść o historii pałacu Kazanowskich, od prawie czterystu lat majestatycznie wznoszącym się na skarpie, nieopodal kościoła św. Anny.
- LXVII odcinek [LINK]
Mistyczka i Poeta
Piotr Banasiak
O związku św. Faustyny z Ernestem Bryllem opowiada Piotr Banasik. - LXVIII odcinek [LINK]
Bazyliszki i smoki
Dr hab. Robert Gawkowski
O bestiach strasznych i gadach, wzrokiem zabijających stworach.
- LXIX odcinek [LINK]
Arkadia i warszawscy historycy w Kazimierzu Dolnym
Sylwia Sochacka
O Arkadii, krainie szczęśliwości w Kazimierzu Dolnym, opowiada Sylwia Sochacka, jej dyrektorka. - LXX odcinek [LINK]
Makabi, Gwiazda i Jutrznia
Robert Trzaska
O żydowskich klubach Warszawy. - LXXI odcinek [LINK]
Portrecista-terrorysta Stanisław Ignacy Witkiewicz
Hanna Dzielińska
O warszawiaku Witkacym opowiada Hanna Dzielińska. - LXXII odcinek [LINK]
Cztery strony Mazowsza
Jacek Wiśniewski
Felieton O mazowieckich obiektach obronnych. - LXXIII odcinek [LINK]
Ćwiczenia na falach… eteru
Marta Marek
O radiowych zachętach do porannych ćwiczeń gimnastycznych. - LXXIV odcinek [LINK]
Opowieść o szewcu powstańcu
Prof. Wojciech Iwańczak
O Janie Kilińskim, najsłynniejszym warszawskim szewcu. - LXXV odcinek [LINK]
Peregrynacje generała Wołkowickiego
Piotr Banasiak
Opowieść o niezwykłym żołnierzu, który dzięki swej dzielności uniknął śmierci w Katyniu. - LXXVI odcinek [LINK]
Hołd dla Rut Dorfmann
Agnieszka Cubała
Opowieść o Powstańcu Warszawskim, który nieznanej Żydówce przywrócił twarz, tożsamość i ofiarował nieśmiertelność. - LXXVII odcinek [LINK]
Warszawscy gangsterzy i Al Capone
Dr hab. Robert Gawkowski
Felieton o najsłynniejszych gangsterach przedwojennej Warszawy. - LXXVIII odcinek [LINK]
Bułgarskie ślady warszawskie
Robert Trzaska
O warszawskich śladach w Warnie. - LXXIX odcinek [LINK]
Kilka słów o czekoladzie
Marta Kuc-Czerep
Gorzka, deserowa, mleczna lub też biała czyli kilka słów o historii czekolady w Warszawie. - LXXX odcinek [LINK]
Na rowerze wokół Królestwa Polskiego
Piotr Banasiak
O pierwszej udokumentowanej wyprawie rowerowej Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów - LXXXI odcinek [LINK]
Podwarszawska Wenecja
Tomasz Paciorek
Tomasz Paciorek zabiera nas do przedwojennej Strugi opowiadaniem o strużańskiej Wenecji. - LXXXII odcinek [LINK]
Gołąbek Olimpijski
Dr hab. Robert Gawkowski
Historie gołębi w sporcie olimpijskim i polityce. - LXXXIII odcinek [LINK]
Alfons Karny
Agnieszka Cubała
Autorka wspomina życie słynnego rzeźbiarza. - LXXXIV odcinek [LINK]
Ale świętości nie szargać, to boli…
Przypadek Romana Bratnego
Piotr Banasiak
Jak jedna książka może zatopić 90 innych? Piotr Banasiak pochyla się nad hejtem lat osiemdziesiątych.
- LXXXV odcinek [LINK]
Gazownia Warszawska – 150 letnia tradycja
Maciej Stomski
Historia dostawcy pierwszego medium sieciowego dla warszawskich latarni, prywatnych mieszkań i instytucji. - LXXXVI odcinek [LINK]
Bohater Woli – Józef Sowiński
Prof. Wojciech Iwańczak
Jakie drogi zaprowadziły gen. Sowińskiego na szańce Woli w roku 1831?
- I odcinek: [LINK]