Rosjanin kapitanem polskich piłkarzy. Na marginesie meczu z Niemcami w 1933 r.

Kapitanowie drużyn Jerzy Bułanow (z lewej) i Milutin Ivković (z prawej) wręczają sobie wiązanki kwiatów przed meczem. Mecz piłki nożnej Polska - Jugosławia na stadionie Warty w Poznaniu 25-10-1931. Arch. NAC
Mecz Polska - Jugosławia w Poznaniu 25-10-1931 r. – Kapitanowie drużyn Jerzy Bułanow (z lewej) i Milutin Ivković (z prawej) wręczają sobie wiązanki kwiatów przed meczem.
fot. Arch. NAC

W cyklu „Stolica historii” dr hab. Robert Gawkowski opowiada o Rosjaninie, który stał się Polakiem.

Kolejny felieton pod wspólną nazwą: Stolica historii. Przedstawiają członkowie Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie, które są emitowane w każdą sobotę o 15:15, w nieco skróconej wersji, w Radiu Kolor.

Dziś piąty odcinek. Opowieść o Rosjaninie, który sto lat temu pokochał Polskę stając się wiernym przybranej ojczyźnie Polakiem, przedstawia dr hab. Robert Gawkowski.

Podcast Radia Kolor jest pod tekstem.

Z cyklu:

Stolica historii. Przedstawiają członkowie
Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie.

Odcinek V:

Rosjanin kapitanem polskich piłkarzy.
Na marginesie meczu z Niemcami
w 1933 r.

Opowiada dr hab. Robert Gawkowski 

Dziś Rosjanie ze zrozumiałych względów darzeni są nieufnością i niechęcia.
Przyjrzyjmy się jednak pewnemu Rosjaninowi, który sto lat temu pokochał Polskę stając się wiernym przybranej ojczyźnie Polakiem.

Jerzy Bułanow (w czarnej koszulce) podczas gry. Rok 1931, mecz Legia-Polonia. Arch. NAC
Jerzy Bułanow (w czarnej koszulce) podczas gry. – Rok 1931, mecz Legia-Polonia.
fot. Arch. NAC

Nazywał się Jerzy Bułanow, był sławnym piłkarzem, a urodził się na początku XX wieku w Moskwie w rodzinie dobrze sytuowanego urzędnika carskiej Rosji. Bułanowowie uciekli przed rewolucją bolszewicką, w 1918 roku zjawiając się w Polce. Marzyli o Rosji wolnej demokratycznej i sprawiedliwej, a ich poglądy polityczne zbliżały do propolskiej grupy Borysa Sawinkowa.

Jerzy Bułanow zaczął grać w piłkę nożną jeszcze w Moskwie, a gdy przyjechał do Warszawy szybko trafił do Polonii stając się jej najlepszym graczem.
W końcu lat dwudziestych grał w reprezentacji Polski stając się kapitanem reprezentacji biało-czerwonych. Pokochał swą przybraną ojczyznę, tak samo jak swój klub. Szybko nauczył się języka polskiego a władał nim na tyle dobrze, że pisał do gazet felietony sportowe. Napisał i wydał dwie powieści, choć tu, uczciwie powiedzmy, pomagał mu tłumacz. Oprócz kariery sportowej i pisania artykułów w życiu zawodowym był kreślarzem i urzędnikiem Polskiego Towarzystwa Asfaltowego. Po skończonej karierze piłkarskiej w 1937 roku stał się trenerem futbolu w swojej Polonii.

Jubileusz 400. meczu Jerzego Bułanowa w barwach Polonii, X 1935. Arch. NAC
Jubileusz 400. meczu Jerzego Bułanowa w barwach Polonii. – X 1935.
fot. Arch. NAC

Pod koniec II wojny światowej ten Rosjanin z urodzenia, a Polak z wyboru trafił do Armii Andersa. Po wojnie osiadł w Argentynie, a w tym czasie Polska Ludowa ocenzurowała dokonania piłkarskie Bułanowa. Jerzy Bułanow przypomniał o sobie w 1978 roku, gdy odbywały się futbolowe Mistrzostwa Świata w Argentynie. Starszy już Pan, organizował wokół siebie polonijną młodzież z Buenos Aires. Szył polskie flagi i uczył śpiewać młodych polonusów Mazurka Dąbrowskiego. Zmarł w 1980 roku, do końca utrzymując listowny kontakt ze swoimi kolegami z warszawskiej Polonii.

Warto przytoczyć pewne zdarzenie z grudnia 1933 roku.
Jerzy Bułanow był wtedy kapitanem reprezentacji Polski i wyprowadzał biało-czerwony zespół do meczu z reprezentacją Niemiec. A Niemcy były już faszystowskie i każdy z ich piłkarzy nosił na koszulce swastykę. Bułanow chcąc być grzeczny przywitał się z kapitanem Niemiec łamanym niemieckim wręczając przy tym białoczerwony proporczyk. Niemiec zaś odpowiedział mu po polsku mówiąc:

Panie Bułanow, mów Pan po polsku, ja jestem Polak z Zagłębia Rhury.

Kapitan reprezentacji niemieckiej nazywał się Stanislaus Kobersky i faktycznie był narodowości Polskiej.

Kapitan Polski Jerzy Bułanow (po prawej), kapitan Niemiec Stanislaus Kobierski. Mecz towarzyski piłki nożnej Niemcy - Polska w Berlinie 03-12-1933 r. Arch. NAC

No i jak tu nie uznać, że sport może zbliżyć różne narody?

Wspomnienia Jerzego Bułanowa

zebrał i opracował Robert Gawkowski w książce 11 Czarnych Koszul wydanej nakładem Jarosława Rokickiego.

Książka 11 Czarnych Koszul. Moje wspomnienia. Wspomnienia Jerzego Bułanowa. Opracował Robert Gawkowski
Książka ''11 Czarnych Koszul''. Moje wspomnienia. – Wspomnienia Jerzego Bułanowa opracował Robert Gawkowski
fot. Wydawca

Dr hab. Robert Gawkowski.

Historyk i archiwista publikujący głównie o dziejach sportu w II RP.
Jest też znawcą historii Warszawy.
W 2014 roku za książkę „Krybar. Uniwersytet w cieniu powstańczych walk” otrzymał nagrodę KLIO.
W 2014-17 był członkiem Rektorskiego Komitetu Obchodów 200-lecia Uniwersytetu Warszawskiego.
Od 8 lat zasiada w jury konkursu varsavianów im. Hanny Szwankowskiej.
Od kwietnia 2022 jest prezesem TMH.
Członkiem Towarzystwa jest od 15 lat.

Podcast Radia Kolor

2:53 minuty

(kliknij logo)

Radio Kolor - Logo

Zobacz też inne odcinki cyklu:

  • Lista odcinków: [LINK]
6 listopada 2022 09:00
[fbcomments]