„Szczęście” Tamary Bołdak–Janowskiej to czwarty tomik Kolekcji Literatury. Książkę opisuje Roman Soroczyński.
Szczęście Tamary Bołdak–Janowskiej – to czwarty tomik z Kolekcji Literatury, wydawanej przez Oddział Warszawski Stowarzyszenie Pisarzy Polskich i Instytut Literatury. Książka jest trzecim zbiorem poezji, która – jak na razie – przeważa w tej kolekcji.
Zabierając się do lektury liryków Tamary Bołdak-Janowskiej, założyłem, że tytułowe szczęście będzie słowem – kluczem. Tymczasem poetka pokazuje świat, w którym szczęście jest zaledwie ułamkiem wobec gorzkiej całości ludzkiego życia.
A jeśli życie w obie strony idzie, skacze, mknie?
– pytanie postawione przez Zwierzę, będące podmiotem lirycznym wiersza Tam, jest charakterystyczne dla trudnych pytań egzystencjalnych, które Czytelnik odnajdzie w świecie twórczym Poetki. Każdy wiersz staje się poematem, niosącym głęboką refleksję. Krótsze liryki na początku i na końcu zbioru tworzą swoistą klamrę kompozycyjną wokół umieszczonego w centrum zbioru liryku – poematu Zdolny.
Rozpoczynające tomik poezji liryki Nad ranem, Pamięć, Piosenka o śnie przywołują wizje senne, w których odnajdujemy tęsknotę za tym, co dawało poczucie szczęścia:
Chciałoby się tamtej kuchni z żyjącymi. (Nad ranem)
Znowu wejść do starej chaty […] w skrzypnięcia domowe.. (Pamięć)
…abym dosięgła, poczuła, mogła cię znowu przy sobie mieć,..(Piosenka o śnie).
Metaforyczne wiersze, oparte na wyjątkowych skojarzeniach poruszają istotne problemy życia i ziemi. Za jednoosobowym podmiotem lirycznym patrzymy na gwiazdę i na własny ochłodzony szkielet; myślimy o starości, żegnaniu z życiem, bólu i czujemy to bezpośrednie wyznanie:
Moja jesteś, chwilo. Należysz do mnie…. (Gwiazda).
Tamara Bołdak–Janowska uprawia wiele dziedzin humanistycznych: prozę, poezję, filozofię, eseistykę, publicystykę, sztukę teatralną ze szczególnym uwzględnieniem monodramu i prezentacji poezji. Przez kilkanaście lat, malutkiej wiosce Narejki na Podlasiu, reżyserowała coroczne widowisko pisarsko-teatralne pod nazwą Zajazd do Naraju. W 2010 roku Jej książka Rzeczy uprzyjemniające. Utopia była nominowana do Nagrody Literackiej Nike. Jest laureatką wielu nagród literackich.
Katarzyna Boruń – Jagodzińska napisała w swojej recenzji:
– Poetka (…) „traktuje odbiorcę poważnie, jak partnera do filozoficznej dysputy nad najbardziej istotnymi i powodującymi cierpienie przejawami życia człowieka i ziemi, a raczej Ziemi.
Obraz świata, odczytany w wierszu-poemacie Zdolny, przeraża, dlatego podmiot liryczny zwraca się do nas słowami:
Dalej! Płacz, człowieku! To nie jest ulga. To wysiłek obrazów. Obrazów zwycięskich i obrazów zabitych.
Sytuacja podmiotu mówiącego też nie jest inna.
Do kogo ja płaczę?
-pyta sam siebie.
Do Boga, milczącego jak rozerwana kieszeń…
– słyszymy w odpowiedzi.
Taki oto komentarz redaktora tomiku, Krzysztofa Bieleckiego, chyba najtrafniej wyraża to, co dzieje się w duszy Czytelnika:
Poezja Tamary Bołdak-Janowskiej dotyka do żywego. I…do martwego. Biologia, zmysł jeden czy drugi – przenikają duszę.
Tamara Bołdak–Janowska
Szczęście
- Redakcja: Krzysztof Bielecki
- Korekta: Małgorzata Strękowska-Zaremba
- Projekt graficzny i skład: Tunia
- Ilustracje: Tamara Bołdak–Janowska
- Wydawca: Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Warszawa i Instytut Literatury, 2020
- ISBN: 978-83-959291-2-0 oraz 978-83-66359-90-1
- Redakcja serii Kolekcja Literacka:
Piotr Müldner-Nieckowski
Anna Nasiłowska
Małgorzata Karolina Piekarska
