Ekscytujący spektakl krakowskiego Teatru Ludowego na inaugurację 38. Warszawskich Spotkań Teatralnych.
Historia rodziny Friedmanów, sprawa głośna w latach 80-tych, ponownie stała się obiektem zainteresowania w 2003 roku dzięki nominowanemu do Oscara filmowi dokumentalnemu „Capturing the Friedmans„, poddającemu w wątpliwość winę ojca i syna – oskarżonych o brutalne zachowania pedofilskie.
Spektakl w reżyserii Marcina Wierzchowskiego wodzi widza za nos – prawie przez trzy godziny. Ale są to chwile spędzone w wielkich emocjach, a widz jest targany emocjami dzięki niezwykłym pomysłom scenograficznym i autentycznej grze aktorskiej. Nawet gdy wydaje się, że sprawa staje się oczywista, kolejna scena zdaje się temu zaprzeczać.
Formuła spektaklu nie pozwala pozostać obojętnym, bo widzowie wręcz wchodzą w życie Friedmanów. Chyba jeszcze nigdy widz nie był tak blisko aktorów. Może zwolennicy teatru konwencjonalnego uznają to za kontrowersyjny eksperyment, ale czy właśnie interakcja z widownią nie jest istotą tej formy sztuki, już od jego antycznych źródeł? Taka formuła dodatkowo koresponduje z przekazem jaki reżyser serwuje w swoim przedstawieniu. Trudno o większe bezeceństwo od molestowania młodych chłopców, ale również trudno o większe niegodziwość od niesłusznego oskarżenia o pedofilię. Tutaj nie ma miejsca na pomyłkę, a stłoczona w małych pomieszczeniach: pokojach, celach, salach przesłuchań, sądach, publiczność jest wręcz fizycznie wtłoczona w całą machinę śledztwa, procesu, obrony i życia rodzinnego. Ktoś nieopacznie stanie w złym miejscu może być obiektem dynamicznego zwrotu akcji, aktu agresji, czy nagłego hałasu. Z drugiej strony będąc w odpowiedniej lokalizacji można dowiedzieć się więcej od innych, niektórzy może nawet poznają prawdę, gdy reszta wyjdzie ze spektaklu z wątpliwościami.
„Sekretne życie Friedmanów” to majstersztyk aktorski, tak wciągający jakbyśmy mieli do czynienia z autentyczną rodziną Friedmanów. Nawet różnica językowa tutaj nie przeszkadza. Rolę oskarżonych Friedmanów: ojca i syna w wykonaniu Piotrów: Pilitowskiego i Franasowicza są magnetyzujące.
Twórcy zadbali o każdy szczegół inscenizacyjny: nie brakuje amerykańskich symboli: map, flag, ale także wycinków z gazet, czy też wszechobecnych haseł w wystroju kuchni lat 80-tych ubiegłego wieku. Spektakl jest również wyzwaniem logistycznym, tutaj nie ma miejsca na zmianę scenografii na scenie. Zorganizowanie tego w innym teatrze wymagało dodatkowego wysiłku, ale jak się okazało warszawski Teatr na Woli nie stanowił dla twórców przeszkody. Wykorzystują nieznane warszawskim widzom pomieszczenia prowadząc widza od jednej sali do kolejnej, naprędce zmieniając układ aby wykorzystać je ponownie.
Zaproszenie tego spektaklu na Warszawskie Spotkania Teatralnego, cieszące się ogromnym zainteresowaniem stołecznej publiczności miało jeden, poważny mankament. To sztuka skrojona na kameralną widownię, góra 80 osób. Takie są wymagania przyjętej konwencji. Krakowski teatr aby zmniejszyć tę niedogodność przyjechał więc do Warszawy aż na trzy dni i zagra spektakl czterokrotnie. Wejść w życie Friedmanów można więc jeszcze:
- w czwartek 17 maja o godz. 15.00 oraz o godz. 19.00
- w piątek 18 maja o godz. 19.00.
Nawet nie mając biletu warto „zapolować” na wejściówkę, która równie dobrze pozwala chłonąć spektakl. Dodatkowo można poznać zakamarki warszawskiego Teatru na Woli.
ZWIASTUN:
ARCHIWUM RODZINNE FRIEDMANÓW / SEKRETNE ŻYCIE FRIEDMANÓW / TEATR LUDOWY
OPIS:
„Sekretne życie Friedmanów” – spektakl inspirowany nominowanym do Oskara filmem Andrew Jareckiego “Capturing the Friedmans”.
Casus Friedmanów – pomimo swej amerykańskości – przekracza ciasne ramy kulturowe, pozwala odkryć mityczną tkankę tej historii i godną Sofoklesa tragiczność losów jej bohaterów. Suma składających się na nią elementów – przekroczenie tabu, wina jednostki, sąd, rozłam wewnątrz rodziny, konsolidacja społeczności przeciwko winowajcom, ofiara składana przez winowajcę dla jego syna – stanowi o jej teatralności i ponadkulturowości.
Twórcy:
- tekst: Marcin Wierzchowski, Daniel Sołtysiński
- reżyseria: Marcin Wierzchowski
- scenografia: Barbara Ferlak
- kostiumy: Ewa Mroczkowska
- muzyka: Urszula Chrzanowska
- asystent reżysera/ inspicjent: Martyna Rezner
- OBSADA: Piotr Pilitowski, Piotr Franasowicz, Małgorzata Kochan, Patryk Palusiński, Jakub Klimaszewski, Jan Nosal, Jagoda Pietruszkówna, Maja Pankiewicz, Kajetan Wolniewicz, Ryszard Starosta
