O Arkadii, krainie szczęśliwości w Kazimierzu Dolnym, opowiada Sylwia Sochacka, jej dyrektorka.
Felieton pod wspólną nazwą: Stolica historii. Przedstawiają członkowie Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie, które są już od ponad półtora roku emitowane w każdą sobotę, w nieco skróconej wersji, w Radiu Kolor.
Podcast Radia Kolor jest pod tekstem.
Z cyklu:
Stolica historii. Przedstawiają członkowie
Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie.
Odcinek LXIX:
Arkadia i warszawscy historycy
w Kazimierzu Dolnym
Opowiada Sylwia Sochacka
Arkadia to mityczna kraina szczęśliwości.
Nie bez powodu Henryk Niemojewski – pochodzący z Warszawy inteligent, pozytywista i racjonalista właśnie tak nazwał letni dom wybudowany w Kazimierzu Dolnym, położony u wylotu leśnego wąwozu i nad strumieniem płynącym do pobliskiej Wisły.
Zbudowana z rozmachem w 1908 roku willa była budowlą wyróżniająca się w miasteczku, od razu stała się miejscem spotkań inteligencji – pisarzy, malarzy, architektów, inżynierów i podróżników.
Dobry duch Arkadii – Zofia Wójcicka, córka Henryka Niemojewskiego, przyjaźniła się z Marią i Jerzym Kuncewiczami, gospodarzami położonej nieopodal willi „Pod Wiewiórką”, która była kolejnym artystycznym miejscem w Kazimierzu, tętniącym życiem towarzyskim i kulturalnym okresu międzywojennego.
Brat pani Zofii historyk powstania styczniowego Jerzy Niemojewski, w testamencie zapisał „Arkadię” warszawskiemu Towarzystwu Miłośników Historii, którego od lat był członkiem. Niemojewski zmarł w 1937 roku i w ten sposób Arkadia stała się własnością stołecznych historyków. Miano tu zorganizować Dom Pracy Twórczej Historyka, a miejsce to po wsze czasy miało służyć podtrzymaniu więzi między Kazimierzem Dolnym a Warszawą, dla której to niewielkie miasteczko stawało się swoistą kolonią artystyczno-naukową.
Rok po śmierci donatora i zgodnie z jego ostatnią wolą w 1938 r. Towarzystwo Miłośników Historii zorganizowało w Warszawie sesję na temat powstania styczniowego z udziałem najlepszych krajowych historyków. Kolejne podobne kongresy naukowe miały się odbyć już w Kazimierzu, ale … wybuchła wojna.
Towarzystwo zostało przez okupantów zdelegalizowane, a Arkadią opiekowała się Zofia Wójcicka, odważnie wspierająca konspirację Armii Krajowej. Dopiero po wojnie w nowej, trudnej rzeczywistości politycznej, w Arkadii zaczęło zgodnie z testamentem Niemojewskiego gospodarzyć Towarzystwo Miłośników Historii, które w geście solidarności i uznania zezwoliło na dożywotnie zamieszkiwanie w kilku pokojach przez panią Zofię. Słowa dotrzymano.
W 1959 roku TMH wydzierżawiło Arkadię Związkowi Nauczycielstwa Polskiego, który pod koniec lat 60. utworzył tu Ośrodek Szkoleniowo – Wypoczynkowy. Od lat 90. XX wieku Arkadia jest ośrodkiem przeznaczonym przede wszystkim dla uczniów i nauczycieli szkół warszawskich. Od 22 lat administrowana jest w imieniu TMH przez Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy.
Dziś Arkadia udostępnia swoją bazę na uczniowskie zielone szkoły, szkolenia dla nauczycieli, dyrektorów szkół , samorządowców ,organizacji pozarządowych oraz pracę warsztatową różnych grup oświatowych. Tutaj organizowane są plenery malarskie dla młodzieży ,warszawskich nauczycieli plastyki oraz inne formy działań artystycznych. Wystrój Ośrodka tworzą poplenerowe obrazy oraz dekoracje wykonane przez warszawskie placówki edukacji pozaszkolnej. Arkadia i goszczące w niej grupy dobrze współpracują z kazimierskimi instytucjami i organizacjami takimi jak KOKPiT, Muzeum Nadwiślańskie, Muzeum Nadwiślańskie, Gminny Zespół Szkół w Kazimierzu Dolnym , Kazimierska Konfraternia Artystyczna.
Tutaj także rok temu odbyła się Międzynarodowa Konferencja Historyczna poświęcona rocznicy powstania styczniowego zorganizowana przez Towarzystwo Miłośników Historii. W ten sposób warszawscy historycy doskonale pamiętając o tym jak Arkadia stała się ich własnością, czcili także pamięć Jerzego Niemojewskiego.
W Arkadii kontynuowana jest więc tradycja kazimierskiej kolonii artystyczno-naukowej. Sentymentalnie przyjeżdża tutaj wielu warszawiaków, podtrzymując tradycyjne trwające od XIX wieku kontakty Warszawy i Kazimierza Dolnego. Ośrodek w Kazimierzu, to miejsce dla ludzi, którzy – jak pisała Maria Kuncewiczowa – chcą odbyć inspirującą podróż między „dwoma Księżycami”.
Sylwia Sochacka
Od 2019 roku jest Dyrektorem Pozaszkolnej Placówki Specjalistycznej Ośrodka Oświatowo-Szkoleniowego „Arkadia” w Kazimierzu Dolnym.
Koordynator działań na rzecz poprawy zapewnienia dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami.
Z zawodu pedagog . Ukończyła Uniwersytet Opolski na kierunku pedagogika. Posiada wieloletnie doświadczenie na stanowiskach kierowniczych.
Jej hobby to historia.
W kwietniu 2023 r. współgospodarzyła konferencji historyków
z okazji rocznicy powstania styczniowego.
Podcast Radia Kolor
3:32 min.
(kliknij logo)
Zobacz też inne odcinki cyklu:
- Lista odcinków: [LINK]
