Spotkanie z autorem książki Plac. Warszawski plac Piłsudskiego jako zwierciadło losów i duchowej kondycji narodu.
Z powodu zamknięcia instytucji kultury jesteśmy zmuszeni odwołać spotkanie z p. Jarosławem Zielińskim planowane na 16 marca 2020 r. (w poniedziałek) o godz. 17;30. Serdecznie przepraszamy. Dział Varsavianów. Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy
Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Woj. Mazowieckiego
oraz
Warszawski Magazyn Ilustrowany „Stolica”
zapraszają na spotkanie z Jarosławem Zielińskim poświęcone jego najnowszej książce:
Plac.
Warszawski plac Piłsudskiego
jako zwierciadło losów
i duchowej kondycji narodu.
Spotkanie odbędzie się:
- 16 marca 2020 r. (w poniedziałek)
- o godz. 17.30
- w Sali Konferencyjnej Biblioteki
- przy ul. Koszykowej 26/28
(wejście III).
O książce
- Historia placu Piłsudskiego i okolic, w tym pałacu Saskiego, Brühla oraz Ogrodu Saskiego.
- M.in. zmiany nazw placu, początkowo Saskiego oraz adresów pobliskich budynków (s. 21-24); geneza historycznych placów Warszawy od rynków miasta i jurydyk, ich przemiany architektoniczne, pełnione funkcje, nazwy (s. 25-47).
- Teren późniejszego placu od XVI do XVIII w., dawni właściciele gruntów, w tym zakon karmelitanek i utworzenie w 1663 r. jurydyki Wierzbowskiej przez bp. Stefana Wierzbowskiego, część placu własnością Denhoffów, okoliczna zabudowa w tym pałace Sandomierski, Ossolińskich, Morsztynów (s. 47-54).
- Powstanie Osi Barokowej (potem Osi Saskiej) za czasów Augusta II i Augusta III – układ Osi, przebudowa pałacu Morsztynów na nową rezydencję, opis powstałego w ten sposób pałacu Saskiego, pałacowego ogrodu, potem Ogrodu Saskiego z Wielkim Salonem oraz sąsiedniego pałacu Brühla, przebudowanego pałacu Sandomierskiego (s. 54-90).
- Dzieje placu i pałaców w 2. poł. XVIII w. i do powstania listopadowego, kolejni użytkownicy obu pałaców, funkcje placu, w tym jako miejsca parad wojskowych i Ogrodu Saskiego jako letniego salonu miejskiego (s. 91-118).
- Przemiany placu w okresie między powstaniowym, budowa pomnika generałów zabitych za odmowę udziału w powstaniu listopadowym, przebudowa pałacu Saskiego dla Iwana Skwarcowa w l. 1838-1842, jego nowe funkcje, życie codzienne placu i jego otoczenia, wydarzenia polityczne, nowa okoliczna zabudowa, w tym Hotel Europejski (s. 119-159).
- Przemiany placu i okolicznych budynków w l. 1866-1915, działające tam instytucje, w tym Klub Myśliwski, budowa w l. 1894-1912 na środku placu soboru św. Aleksandra Newskiego, opis świątyni i wybranych budowli w pobliżu placu, w tym pałacu Kronenberga (s. 160-200).
- Losy placu i okolic po 1915 r. i po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., odsłonięcie w 1923 r. pomnika księcia Józefa Poniatowskiego i utworzenie w 1925 r. pod kolumnadą pałacu Saskiego Grobu Nieznanego Żołnierza, rozbiórka soboru, przemianowanie w 1928 r. placu Saskiego na pl. Piłsudskiego, plany przebudowy placu, ulokowanie w pałacu Saskim Sztabu Generalnego a w pałacu Brühla Ministerstwa Spraw Zagranicznych, plac jako miejsce uroczystości państwowych (s. 201-284).
- Plac podczas II wojny światowej, przemianowanie go na Adolf Hitler Platz, przejęcie budynków przez Niemców, walki podczas Powstania Warszawskiego, zniszczenie pałaców w 1944 r. (s. 285-301).
- Spory o przyszłość placu po wojnie, nadanie mu w 1946 r. nazwy plac Zwycięstwa, odtworzenie i zmiany w GNŻ w zachowanej resztce kolumnady pałacu Saskiego, plany i konkursy na przebudowę placu (s. 302-336); plac i okolice po 1956 r., w tym działalność Teatru Żydowskiego przy ul. Królewskiej 10, rozbiórka pałacu Kronenberga, kolejne konkursy na nowy wygląd placu i realizacja wybranej w 1973 r. koncepcji zespołu Zygmunta Stępińskiego, budowa hotelu „Victoria”, msza odprawiona w 1979 r. przez papieża Jana Pawła II, plac w l. 80. XX w. (s. 336-374).
- Zmiany w 1989 r., w tym przemiany GNŻ, budowa pomnika J. Piłsudskiego w 1995 r. , budowa w l. 1997-2003 biurowca Metropolitan, powstałe w XXI r. koncepcje odbudowy pałacu Saskiego oraz Brühla i przebudowy placu, projekty nowych pomników i tablic, kontrowersje wokół zakończonej w 2018 r. przebudowy Hotelu Europejskiego, spory polityczne wokół budowy na placu pomników Ofiar Katastrofy Smoleńskiej oraz Lecha Kaczyńskiego, wydarzenia polityczne i imprezy na placu (s. 375-440).
- Rozważania o przyszłości placu i okolic (s. 441-455).
Liczne fot., rys., ryc, i plany omawianych obiektów oraz opisywanych wydarzeń. - Przytaczane fragm. testów źródłowych, w tym listów i wspomnień.
- Bibliografia na stronach 469-485. Indeks.
- Wydawca: Warszawa : EKBIN Studio PR
- Data publikacji: 2019
- Format: 490 stron : ilustracje (niektóre kolorowe); 24 cm.
- Język: polski
- Identyfikator: ISBN9788394094157
Jarosław Zieliński
historyk architektury, varsavianista, pisarz i publicysta, zastępca redaktor naczelnej miesięcznika „Stolica”. Autor i współautor niemal pięćdziesięciu publikacji książkowych, w tym piętnastu tomów Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy, a ostatnio dwóch tomów inaugurujących cykl Stacje kolejowe – architektura i budownictwo. Artykuły naukowe i popularnonaukowe oraz opracowania studialne to kolejne setki pozycji w jego dorobku. Laureat wielu nagród, w tym Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, dwukrotnie Nagrody Klio, Nagrody ZAIKS za całokształt twórczości varsavianistycznej oraz kilku Dyplomów Honorowych Varsavianum Roku, a także Nagrody m.st. Warszawy za zasługi dla Stolicy RP, jak również Wyróżnienia Zasłużony dla Warszawy. Aktywny twórczo także w innych dziedzinach, w tym doradztwie inwestycyjnym, szkoleniach, autorstwie scenariuszy telewizyjnych, wystawiennictwie i projektowej rekonstrukcji historycznych elewacji budynków.
