Bohaterski Sąsiad z Targówka

Benefis jedno ze zdjęć Pułkownika
Benefis – jedno ze zdjęć Pułkownika
fot. Roman Soroczyński

Mieszkaniec Targówka kończy 97 lat. Tworzył historię i wciąż inspiruje kolejne pokolenia. Krótka relacja z Benefisu.

Pułkownik Czesław Lewandowski urodził się 17 października 1928 roku. Podczas II wojny światowej był działaczem polskiej konspiracji niepodległościowej w ramach Szarych Szeregów i Armii Krajowej.
Nosił pseudonim „Bystry”. Brał udział w powstaniu warszawskim jako członek Zgrupowania Żyrafa na Żoliborzu. Uczestniczył między innymi w natarciu na Dworzec Gdański. Następnie od września 1944 do maja 1945 przebywał w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym KL Stutthof. Przeżył między innymi „marsz śmierci” podczas ewakuacji obozu na wiosnę 1945. Po wojnie w latach 1946–1981 służył w Wojsku Polskim, awansując do stopnia pułkownika. Był między innymi zastępcą Szefa Wojsk Chemicznych Warszawskiego Okręgu Wojskowego, a także wykładowcą w Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Chemicznych w Krakowie oraz Akademii Sztabu Generalnego. Prezes Zarządu Głównego Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Człowiek, który nie tylko tworzył historię, ale wciąż inspiruje kolejne pokolenia. Mieszkaniec Targówka.

Kilka dni przed Urodzinami, 14 października, w Urzędzie Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy odbyło się niezwykłe wydarzenie – Benefis pułkownika Czesława Lewandowskiego. Inicjatorem i współorganizatorem spotkania była Młodzieżowa Rada Dzielnicy Targówek. Sala była wypełniona po brzegi, bowiem na spotkaniu pojawiło się mnóstwo ludzi, by oddać hołd człowiekowi, który swoją postawą i uśmiechem potrafi rozbroić nawet najtrudniejsze wspomnienia.

Podczas benefisu odczytano list senatora Marka Borowskiego, zaś Zastępca Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Michał Syska, podkreślił znakomitą współpracę z Benefisantem w upamiętnianiu historii. Przedstawiciele Zarządu Głównego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych wręczyli swojemu Prezesowi statuetkę w postaci rzymskiego rydwanu. Pierwszy Wiceprezes, mecenas Krzysztof Rinas, powiedział, że jest ona symbolem i dowodem sprawnego kierowania działalnością Związku.

Benefis gratulacje od władz Dzielnicy Targówek
Benefis – gratulacje od władz Dzielnicy Targówek
fot. Roman Soroczyński

Z kolei Burmistrz Dzielnicy Targówek, Krzysztof Miszewski, wręczył Benefisantowi – stworzoną przez Filipa Popiołkowskiego, lokalnego artystę – statuetkę Syreny Bródnowskiej, która jest symbolem lokalnej pamięci oporu Powstańców na terenie Targówka. Burmistrz nazwał to wydarzenie niezwykłym przykładem sztafety pokoleniowej – spotkania historii z teraźniejszością.

Benefis wręczenie statuetki Syreny
Benefis – wręczenie statuetki Syreny
fot. Roman Soroczyński

W uroczystości wzięli udział między innymi: Piotr Tarnowski – Dyrektor Muzeum Stutthof, Joanna Gierczyńska – Kierowniczka Muzeum Więzienia Pawiak oraz przedstawiciele władz Dzielnicy Targówek, organizacji społecznych i licznych instytucji.

Pułkownik Czesław Lewandowski znakomicie spuentował wszystkie życzenia:

Jak się wsłuchuję w to, co zostało powiedziane, nie wierzę,
że jestem takim aniołem
.

Benefis nie może obejść się bez występu artystycznego. Roli tej podjął się zespół pod kierownictwem Magdaleny Zawartko. Usłyszeliśmy utwory: Jak za dawnych lat, Odrobinę szczęścia w miłości, Wszystko mi mówi, że mnie ktoś pokochał, Przyjdzie na to czas.

Benefis występ zespołu artystycznego
Benefis – występ zespołu artystycznego
fot. Roman Soroczyński

Niezwykle interesująca była rozmowa prowadzona z Benefisantem przez przedstawicielkę Młodzieżowej Rady Dzielnicy Targówek oraz przedstawiciela Urzędu Dzielnicy. Nie nagrywałem jej, dlatego zacytuję z pamięci kilka wypowiedzi pułkownika Czesława Lewandowskiego:

Człowiek czuje się młody wówczas, gdy realizuje swój cel //
Jestem optymistą – ze wszystkim można sobie dać radę //
Młodzi ludzie powinni należeć do organizacji; jest w niej dyscyplina, dobra robota i odpowiedzialność //
Często ciało nie nadąża za duszą
.

Zapytany, jaką jedną radę dałby młodym ludziom, odpowiedział:

Nie dam młodym JEDNEJ rady. Musi być ich kilka:
– Człowiek ma obowiązek działalności społecznej i przygotowywania się do obrony Ojczyzny;
– Człowiek nie jest sam;
– Nie ma sukcesu bez prawdomówności;
– Młodzi ludzie powinni przygotowywać się do objęcia sterów;
– Najważniejsza nauka to SŁUŻBA SPOŁECZEŃSTWU
.

W drugiej części występu artystycznego zespół pod kierownictwem Magdaleny Zawartko zaśpiewał: Jak minął dzień, Jej portret (sparafrazowany na Jego portret), Do grającej szafy grosik wrzuć i Tak bardzo wierzę w nas.

Po tradycyjnym Sto lat zaintonowano Sto lat to za mało; dwieście by się zdało, a na Sali pojawił się tort.

Duże zainteresowanie obecnych wzbudziły – stosownie wyeksponowane – wyjątkowe pamiątki i odznaczenia pułkownika Czesława Lewandowskiego, m.in. Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oświęcimski czy Medal „Pro Bono Poloniae” oraz archiwalne zdjęcia ze zbiorów prywatnych Benefisanta.

Pora na refleksję. Często przechodzimy obok ludzi, nie przeczuwając, jak wiele im zawdzięczamy. Na szczęście młodzi ludzie są bardzo spostrzegawczy i potrafią docenić czyjeś zasługi. Benefis pułkownika Czesława Lewandowskiego jest tego dowodem. To piękny przykład międzypokoleniowego dialogu i szacunku dla historii.

Dzisiejszemu Jubilatowi dziękujemy za to, co dotychczas zrobił i życzymy zdrowia, które jest niezbędne, aby dalej nas inspirował.

17 października 2025 11:22