185 lat temu, 25 lutego 1831, stoczono bitwę pod Olszynką Grochowską. Największa i najbardziej krwawą w Powstaniu Listopadowym.

Maszerującemu traktem brzeskim na Warszawę 60-tysięcznemu głównemu ugrupowaniu armii feldmarszałka Iwana Dybicza drogę zastąpiła w rejonie Grochowa (wówczas dalekiego przedmieścia Warszawy) 40-tysięczna armia polska. Główną pozycją polską był lasek Olszynka, otoczony mokradłami, które blokowały podejścia do Pragi.

Lasek rozciągający się obecnie między ulicami Marsa, Szeroką, Chłopickiego i torami kolejowymi był areną zaciekłych walk o jego utrzymanie podczas bitwy grochowskiej 25.II.1831 r. Poległ tu m.in. gen. Franciszek Żymirski, po jego śmierci wojskiem dowodził gen. Jan Skrzynecki. Długotrwała bitwa o Olszynkę zatrzymała Rosjan na przedpolach Pragi, udaremniając im szturm Warszawy.

Bitwę upamiętniono w literaturze pięknej oraz w artykułach prasowych. Po ustąpieniu Rosjan z Warszawy zaczęto, począwszy od 1916 r., uroczyście obchodzić rocznicę bitwy. Patronat nad uroczystościami objęło w okresie międzywojennym Towarzystwo Przyjaciół Grochowa, staraniem którego ustawiono w 1936 r. pamiątkowy krzyż i tablicę. Po 1989 r. organizacją uroczystości i opieką nad mogiłą zajęły się: Oddział Grochów Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Stowarzyszenie Olszynka Grochowska, a także władze administracyjne dzielnicy Praga Południe i Rembertów, parafie kościelne oraz organizacje kombatanckie i harcerskie.

W XIX w. i na początku XX w. lasek Olszynkę Grochowską w większości wycięto, co doprowadziło do powstania podmokłych łąk. Ostatnią uschniętą olchę pamiętającą czasy bitwy, ścięto w 1935 r. W połowie lat 30-tych przeprowadzano w Olszynce prace melioracyjne, a następnie ponownie zalesiono jej teren. Planowano też budowę mauzoleum narodowego. Obecnie tereny dawnej Olszynki pokrywa częściowo las przewagą drzew liściastych, głównie brzozy, uznany w 1983 roku za rezerwat przyrodniczo – historyczny.

UD Praga Płd.

Obchody 185. rocznicy Bitwy
pod Olszynką Grochowską

Zapraszamy na obchody 27 lutego 2016 r. i 28 lutego 2016 r.

Program obchodów:

27 lutego 2016 r. (sobota)

Inscenizacja Bitwy pod Olszynką Grochowską Park im. płk. Jana Szypowskiego „Leśnika” teren Szkoły Muzycznej, tzw. Dworek Chłopickiego (ul. Grochowska róg Kwatery Głównej)

12:00
Koncentracja wojsk i odprawa dowódców, a następnie przemarsz historycznych oddziałów wojskowych wspólnie z publicznością na pole bitwy.
14:00 – 15:30
Aleja Chwały (ul. Traczy)
Inscenizacja bitwy w rejonie Pomnika Bitwy pod Olszynką Grochowską

28 lutego 2016 r. (niedziela)

12:30
Uroczysta Msza Święta
Kościół pw. Najczystszego Serca Maryi (ul. Chłopickiego 2)
(Możliwość transportu do Alei Chwały autokarem podstawionym przez organizatorów o godz. 13.30. Odjazd autokaru o godz. 14.00)
15:00
Aleja Chwały (ul. Traczy)
Odegranie „Warszawianki” i przemarsz pod Pomnik Bitwy pod Olszynką GrochowskąPomnik Bitwy pod Olszynką Grochowską (ul. Szeroka)
15:15 – Odegranie Hymnu Narodowego
15:20 – Modlitwa w intencji poległych
15:25 – Wystąpienia okolicznościowe
15:35 – Apel pamięci i salwa honorowa
15:45 – Ceremonia złożenia wieńców