W kioskach pojawił się nowy, długo oczekiwany, numer magazynu Kurier Warszawski.
Od redakcji
Odtwarzamy sgraffito!
Jest pewien zacny, okazały, wielce w historię naszego miasta wtopiony budynek… Położony w okolicach dawnych Wałów Lubomirskiego, już w swoim założeniu miał pełnić (i oczywiście pełnił) bardzo ważną rolę dla miasta. Mowa oczywiście o warszawskim Arsenale. Przez wiele dziesiątków lat była tu zbrojownia polskiego wojska. Dzisiaj jest siedzibą Państwowego Muzeum Archeologicznego. Od paru lat budynek,
odbudowany po zniszczeniach wojennych w 1949 roku, przechodzi obecnie remont. Kapitalny. Gdy się zakończy, to będzie zupełnie inny obiekt. Na wskroś nowoczesny, z przestronnymi salami wystawowymi, z zapleczem naukowym, biblioteką i pracowniami konserwatorskimi. Wszystko to staraniem Urzędu Marszałkowskiego i osobiście Marszałka Adama Struzika.
Dla nas bomba.
Nie chwaląc się, natychmiast postanowiliśmy wykorzystać okazję i wraz ze Stowarzyszeniem Marszałkowska wystąpiliśmy oficjalnie do Marszałka Województwa Mazowieckiego (organizatora Muzeum) z propozycją odtworzenie na wschodniej fasadzie Arsenału historycznego sgraffito, zniszczonego w Powstaniu Warszawskim. Jedna jego część przedstawiała fundatora zbrojowni – króla Władysława IV, druga
ojca II RP Marszałka Józefa Piłsudskiego. Z wiadomych względów po wojnie nie odtworzono ich. Teraz nadszedł właściwy moment.
Spotkaliśmy się z pełnym zrozumieniem ze strony pana Adama Struzika.
– Pełna zgoda, pełne poparcie,
– powiedział Marszałek.
Wkrótce potem Urząd Marszałkowski przyznał dodatkowe fundusze dla PMA, a prace nad odtworzeniem ostatniego brakującego elementu przedwojennego Arsenału rozpoczęły się.
Przed nami długa i żmudna praca. Badania stratygraficzne, pozwolenia konserwatorskie, a na koniec samo odtworzenie sgraffita.
Wszyscy – Pan Marszałek, Urząd Marszałkowski, Dyrekcja i pracownicy PMA z Dyrektorem Brzezińskim na czele i oczywiście nami – redakcją Kuriera Warszawskiego i Stowarzyszenia Marszałkowska – jesteśmy przekonani, że już niebawem zaprosimy wszystkich warszawiaków na uroczyste odsłonięcie przywróconego miastu dzieła
Spis treści
- Str 3.
GŁOS KURIERA
ZABYTKI KURIERA
- Str. 6.-15.
Wojciech Borkowski
Arsenał Warszawski, A może Arsenał Królewski w Warszawie?
Dzieje Arsenału Warszawskiego wpisane są w tragiczne i bohaterskie losy całego narodu. Od momentu wybudowania w okresie wojen polsko-tureckich i powstań kozackich, poprzez czasy saskie i epokę stanisławowską, zrywy powstańcze końca XVIII i pierwszej połowy XIX w., smutny okres rozbiorowy (kiedy pełnił funkcję więzienia), okres organizacji nowej państwowości (gdy gościł szacowną instytucję historyczną – Archiwum Miejskie Warszawy), po okres II wojny światowej, powstania warszawskiego i odbudowy ze zniszczeń wojennych. Obecnie w Arsenale mieści się Państwowe Muzeum Archeologiczne, a obok budynku zlokalizowana została jedna z głównych stacji metra warszawskiego – Ratusz-Arsenał.
WYWIAD KURIERA
- Str. 16.-19.
Arsenał odzyskuje świetność
z dr. Wojciechem Brzezińskim, dyrektorem PMA w Warszawie,
rozmawiają Agnieszka Skórska-Jarmusz i Paweł Ludwicki
INWESTYCJE
- Str. 20.-23.
Paweł Ludwicki
Wilanowska 6. Nowe życie modernistycznej kamienicy
Przy ulicy Wilanowskiej, pod numerem 6., znajduje się piękna modernistyczna kamienica. Jeszcze do niedawna straszyła swoim wyglądem: także spaloną mansardą i odpadającymi brudnymi tynkami. Dzięki kompleksowej rewitalizacji przeprowadzonej przez firmę IPECO zabytkowy budynek odzyskał dawny blask
MAZOWSZE
- Str. 24-25
WYWIAD KURIERA
Liczby są imponujące
z Adamem Struzikiem, Marszałkiem Województwa Mazowieckiego
rozmawia Jan Kucel - Str. 26.
Nowe inwestycje dla Warszawy i okolicznych powiatów
984 inwestycje dla Warszawy i okolicznych powiatów. Tyle udało się zrealizować na terenie Warszawy i 9. powiatów okołowarszawskich dzięki wsparciu z budżetu województwa mazowieckiego. Najwięcej pieniędzy sejmik przeznaczył na projekty zdrowotne, w tym m.in. na modernizację oddziałów w szpitalu bródnowskim czy w Konstancinie-Jeziornie. Stołeczne dzielnice korzystały ze wsparcia na modernizację ulic, budowę ośrodków medycznych, szkół i boisk, a podwarszawskie powiaty wspierały projekty sołeckie, doposażenie OSP oraz koła gospodyń wiejskich.
- Str. 27
Lepiej niż było
z Markiem Miesztalskim, skarbnikiem Województwa Mazowieckiego
rozmawiają Agnieszka Skórska-Jarmusz i Paweł Ludwicki
CIEKAWE MAZOWSZE
- Str. 28–29
Magdalena Walusiak
Ponad 600 lat.
Jarmark Norbertański w Bodzanowie
Jarmark Norbertański w Bodzanowie to jedno z największych wydarzeń tego typu na Mazowszu. Niektórzy twierdzą nawet, że największe! Odbywa się co roku w Zielone Świątki, a rozpoczęcie kupieckiego karnawału obwieszcza wystrzał z piszczeli–średniowiecznej broni palnej osadzonej na długim drzewcu. Taka rusznica, podobnie jak tradycja Jarmarków Norbertańskich, ma ponad sześćset lat!
ROZMAITOŚCI
- Str. 30.
#MazowszeDlaZwierzat.
Samorząd Mazowsza uruchamia program dla schronisk
Ograniczanie bezdomności psów i kotów, akcje edukacyjne dla mieszkańców oraz pomoc schroniskom – to cele najnowszego autorskiego programu wsparcia realizowanego przez samorząd Mazowsza. W ramach inicjatywy „Mazowsze dla zwierząt 2023”, bo o niej mowa, do rozdysponowania są aż 3 mln zł. Nabór wniosków trwał do 24 marca.
- Str. 31.
12 mln zł na in vitro
Dobra informacja dla par z Mazowsza starających się o dziecko. Zarząd województwa mazowieckiego wybrał 11 klinik, które do 2025 r. będą prowadzić program leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego. Zarezerwowano na to blisko 12 mln zł. To szansa na ponad 2 tys. procedur in vitro. Pierwsze pacjentki mogą się zgłaszać do wybranej kliniki już od początku listopada.
WOKÓŁ MARSZAŁKOWSKIEJ
- Str. 32.-33.
Zofia Anna Misiak
Ocalmy piękne rzeźby z Pięknej
Budynek przy ul. Koszykowej 34/50 (dawniej 1D) odwołuje się do tradycji późnego renesansu francuskiego. Balustradę attyki w zwieńczeniu przerywają cokoły, na których osadzono grupy rzeźb figuralnych autorstwa trzech rzeźbiarzy: Kazimierza Bieńkowskiego (Alegoria Sztuk Pięknych), Józefa Gosławskiego (Alegoria Muzyki), Leona Machowskiego (Alegoria Architektury).
- Str. 34.-27.
Warszawskie Firmy
Jarosław Loretz
Fabryka Powozów Filipa Loretza – powstanie i rozkwit
Jedną z bardziej znanych – powstanie i rozkwit i renomowanych warszawskich fabryk powozów była ta założona przez Filipa Loretza. Urodził się on 28 października 1829 roku w leżącej obecnie na terenie Litwy Kalwarii, w rodzinie przybyłego ze Szwajcarii cukiernika. Pięć lub sześć lat później rodzina Loretzów była już zadomowiona w Warszawie. Dwóch starszych braci, Marcin i Baltazar junior, poszło na blacharzy, Filip natomiast zdecydował się kształcić na siodlarza
- Str. 38.-39.
Pomniki Warszawy
Krzysztof Dorcz
Wioślarze Chopinowi
Potrzebę wzniesienia pomnika Chopinowi Warszawa zaczęła odczuwać już pod koniec lat 60. XIX stulecia. Zaborca rosyjski wiedział jednak, że pomnik twórcy „Etiudy rewolucyjnej” będzie rozbudzał narodowe dążenia Polaków, więc robił co mógł, by nie ujrzał on światła dziennego. Dla pozorów zgodził się tylko na niewielkie formy upamiętnień sławnego kompozytora we wnętrzach Konserwatorium (1871) i kościoła św. Krzyża (1880) oraz w wystroju gmachu Filharmonii (1901). Tymczasem warszawiacy nie ustawali w wysiłkach postawienia na swoim.
- Str. 40.-43.
Z praskiego okna
Kamil Ciepieńko
Plac na prawym brzegu Wisły
Socjalistyczny w treści i narodowy w formie. Taki miał być plac w samym sercu osiedla Praga II. Dziś, ponad 60 lat później, trudno użyć podobnych określeń. To po prostu miejsce spotkań i odpoczynku, a dzięki tężni solankowej plac jest też postrzegany jako miejskie uzdrowisko. I choć trochę w tym fantazji, to miejsce ma jednak w sobie magię, której nie znajdziemy w żadnym innym miejscu w Warszawie.
- Str. 44.-47.
Architektura Warszawy
Lech Królikowski
Fundusz kwaterunku wojskowego
W okresie międzywojennym jednym ze sposobów zespolenia podzielonych zaborami ziem polskich było wznoszenie w różnych częściach państwa stylistycznie zunifikowanych obiektów administracji publicznej oraz budynków dla pracowników i funkcjonariuszy państwowych. Częścią tego programu był utworzony przy Ministerstwie Spraw Wojskowych Fundusz Kwaterunku Wojskowego.
- Str. 48.-51.
Piękne warszawianki
Piotr Kitrasiewicz
Przez Broadway do Hollywood.
Niezwykła historia polskiej sztuki scenicznej na początku lat 30.
W literaturze polskiej dwudziestolecia międzywojennego znajduje się zapomniany utwór sceniczny, który w okresie tym osiągnął ogromny rezonans międzynarodowy, nieporównywalny z innymi naszymi dziełami dramaturgicznymi. Wystawiany w wielu krajach, trafił do Nowego Jorku, gdzie wystawiono go na samym Broadwayu, a następnie do Hollywoodu. Utwór nosił tytuł „Sprawa Moniki”, a jego autorką była Maria Morozowicz-Szczepkowska. Jego prapremiera odbyła się w lutym 1932 roku w eksperymentalnym teatrze Juliusza Osterwy „Reduta”.
- Str. 52.-55.
Sport w Warszawie
Agnieszka Skórska-Jarmusz
Let’s go! Cesarzowa planszowych gier strategicznych podbija Warszawę
W jednej ze scen znanego, wielokrotnie nagradzanego filmu „Piękny umysł” Russell Crowe kreujący rolę matematycznego geniusza Johna Nasha zasiada przed planszą pokrytą czarnymi i białymi, płaskimi kamieniami. Dialog towarzyszący kadrom mówi o dążeniu do doskonałości. Nash przegrywa partię i z furią przewraca stolik. Gra, której nie sprostał, to Weiqi (czytaj: łej czi), na świecie lepiej znana pod japońską nazwą Igo . Przez wieki zajmowali nią wolny czas Koreańczycy – ci nazywali ją Baduk. 4000 lat temu chiński cesarz zaliczył tę umysłową rozrywkę w poczet pięciu sztuk pięknych, w jednym szeregu z muzyką, poezją, rzeźbą i kaligrafią.
- Str. 56.-57.
Biblioteka Kuriera
Maciej Pawlak
Czar X Muzy czasów międzywojnia
Rotmil i Norris, B-W-B, Mosze Waks… Czy Państwo kojarzą? Zarówno tym, którzy lubią i znają polskie filmy przedwojenne, jak i tym, którzy mają o nich blade pojęcie bądź po prostu ich nie widzieli, warto polecić książkę Piotra Kitrasiewicza „Filmowcy przedwojennej Warszawy”.
- Str. 58.-61.
Rozmaitości
Fabryka Broni i Politechnika Warszawska wzmacniają współpracę naukową.
Chcesz zaparkować w Piasecznie? Wolne miejsce podpowie… system.
Zapisane w pamięci i na zdjęciach.
Przyznano nagrody „Perspektywy Medycyny”.
Czarne chmury nad sadownikami. Kolejna próba opodatkowania nektarów i soków. - Str. 62.-63.
Bywalec
Marzena Kłos
W Teatrze Narodowym… - Str. 63.
Hej wiosłujże Żeglarzu
Jan Kucel
Już po raz 145. odbyło się wciągnięcie bandery Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego na maszt. Tym symbolicznym gestem poczty sztandarowe w nowych, specjalnie zaprojektowanych i uszytych na tę okazję uniformach klubowych obwieściły „miastu i światu”, że kolejny sezon na Wiśle został otwarty. Po raz kolejny uroczystość odbyła się na Powiślu, przy ul. Wioślarskiej 6, na nabrzeżu Wisły.
- Str. 64.-67.
Kurier apetyczny
Smakosze Dwa
Sułtan rządzi. Restauracje Efes
Kto robił w Warszawie samochodowe „prawko”, ten wie: rondo Żaba to zakała, zmora i czyściec królów-szos-in-spe, przez które bezlitośni egzaminatorzy przeciągają nieszczęśników i oblewają ich tam bez finezji. Niejeden, dzierżąc zdobyty za jedenastym podejściem dokument, zarzekał się, że kółka tam już nie postawi! Lecz życiem włada reguła: nigdy nie mów nigdy. Dobry motyw wypiera traumę, a kawał aromatycznego mięsa z grilla to bodziec, że hoho! I jeszcze umiejętnie doprawiony sos… Tak się złożyło, że przy „Żabie” przycupnął Efes numer 3, kultowa restauracja z kuchnią staroturecką
- Str. 68.-69.
Ekokurier
Bohdan Juchniewicz
„Bądź swoją przyszłością – jedz ekologicznie”
Żywność ekologiczna staje się bardziej dostępna i cieszy się coraz większym popytem. Konsumenci mocniej troszczą się o zdrowie – zwłaszcza o podwyższenie odporności organizmu. Ekorynek rośnie w tempie dwucyfrowym, a jego wartość szacowana jest na 1,36 mld zł w cenach detalicznych.
- Str. 70.
Ulice Warszawy
Paweł Dulski
Matysiakowie, ale nie Tarski?
Nazwanie czyimś nazwiskiem ulicy to doskonały sposób na upamiętnienie życia i dokonań uhonorowanej tak osoby. Jednocześnie, jeśli spojrzeć na nazwy warszawskich ulic, łatwo dojść do wniosku, że coraz trudniej o dobrego patrona. Dlaczego zatem wciąż nie mamy w stolicy ulicy imienia wybitnego logika Alfreda Tarskiego?
