0

Rok 1989

1989 – 43. Warszawskie Spotkania Teatralne
fot. Małgorzata Moryc

Proszę Państwa, 20 maja 2023 roku do Teatru  Dramatycznego powrócił komunizm!

Na inaugurację 43 Warszawskich Spotkań Teatralnych spektakl wyjątkowy, może nawet najważniejszy dla polskiej publiczności do wielu lat. Do tej pory bowiem tetar był bierny w nawiązywaniu do historycznego przełomu zapoczątkowanego polskim upadkiem komuny.

Tytułowy rok jest celem fabuły. Poprzedzają ją wydarzenia z lat 80-tych (i nie tyko): strajk w Stoczni Gdańskiej, powstanie Solidarności, Stan Wojenny, okres internowań i aresztowań,  telewizyjna debata Wałęsy z Miodowiczem, negocjacje w Magdalence, obrady Okrągłego Stołu i pierwsze częściowo wolne wybory.

Narracja skupia się na trzech postaciach opozycji antykomunistycznej: Lechu Wałęsie, Władysławie Frasyniuku i Jacku Kuroniu. Nie jest to bynajmniej hagiografia. Wprost przeciwnie. Twórcy podejmują trudne tematy, nawet słabo znane jak tragiczny wypadek na obozie harcerskim z 1955 roku. Szczególnie pod koniec spektaklu ostrze krytyki jest bezlitosne, a autentyczne nagrania z Magdalenki w tle – nadają mało chwalebny osąd twórcom przełomu. To jednak jest niewątpliwe zaletą przedstawienia – dzięki temu stanowi on wiarygodny historycznie obraz. A dla świadków tych wydarzeń wręcz dokument autentyczny.

Ze spektaklu wyróżnia się też podejście feministyczne.
Kobiety Solidarności praktycznie zapomniane historycznie (w trakcie obrad Okrągłego Stołu obecna była bodajże tylko jedna) mają swój niezwykle ważny udział w  wydarzeniach. Na publiczności największe wrażenie robi wystąpienie Danuty Wałęsy w trakcie odbioru Nagrody Nobla. I bardzo dobrze, że reżyserką spektaklu jest kobieta.

1989 to stuprocentowy musical.
Wszystkie wydarzenia opowiadane są śpiewem, tańcem i choreografią.
Robią to w odważny sposób wplatając współczesne metody wyrazu (rap, hiphop) do rzeczywistości sprzed pół wieku. Autentyczności dodają kostiumy, scenografia i rekwizyty. Do Warszawy przybyła nawet replika małego fiata i pralki Frania.

Teatr Dramatyczny
1989 – 43. Warszawskie Spotkania Teatralne
fot. Małgorzata Moryc

Twórców spektaklu należy także pochwalić za odpowiednie zagospodarowanie sceny Teatru Dramatycznego. W przypadku musicalu nie jest to łatwe. A jednak nie czuć tutaj jakichkolwiek błędów, a aktorzy śmiało wychodzą do publiczności. Dodatkowo zapewnili dla widzów Warszawskich Spotkań Teatralnych aż cztery przedstawienia w dwa dni – co przy dynamice spektaklu jest ciężkim wysiłkiem fizycznym.

W czasach, gdy tak trudno nam rozmawiać o współczesnych polskich sprawach, tak obiektywne i kompleksowe  spojrzenie w polskim teatrze na kluczową dla dzisiejszych czasów przeszłość, jest czymś niezwykłym. Twórcy potrafili w zaledwie jednej, klaustrofobicznej scenie dyskusji w małym pokoju ukazać różnice w poglądach kierownictwa Solidarności. Potrafili odnieść się do tematów trudnych: konfidenta Wałęsy, karierowicza Frasyniuka, komunizmu Kuronia, pomijania roli kobiet, a nawet picia wódki w Magdalence. I to wszystko w formie tak trafnej, że wyrobiona politycznie, ale różnorodna w poglądach, warszawska widownia przyjmuje to entuzjastycznie.

Może jak teatr zaczyna znajdować sposób na diagnozę polskich problemów to i elity polityczne nie są jeszcze zupełnie stracone?

  • reżyseria: Katarzyna Szyngiera
  • pomysł: Marcin Napiórkowski
  • muzyka: Andrzej „Webber” Mikosz
  • scenariusz: Marcin Napiórkowski, Katarzyna Szyngiera, Mirosław Wlekły
  • teksty piosenek i szkice linii wokalnych: Marcin Napiórkowski
  • partie wokalne: Mateusz Bieryt
  • choreografia: Barbara Olech
  • scenografia: Milena Czarnik
  • kostiumy: Arek Ślesiński

Zespół muzyczny:

Piotr Bolanowski, Wojciech Długosz, Jasiek Kusek, Jarosław Pakuszyński

Obsada:

Karolina Kazoń, Rafał Szumera, Katarzyna Zawiślak-Dolny / Agnieszka Kościelniak, Mateusz Bieryt, Magdalena Osińska, Marcin Czarnik, Daniel Malchar, Karolina Kamińska, Dominika Feiglewicz, Małgorzata Majerska, Julia Latosińska, Rafał Dziwisz, Dominik Stroka, Antoni Sztaba, Wojciech Dolatowski, Bartosz Bandura, Paulina Narożnik, Dasha Melekh

21 maja 2023 09:33
[fbcomments]