Kim był prof. Bekker, prawie nieznany w Polsce, a uhonorowany i obdarzony zaszczytami w całym świecie?
Jeśli zajrzymy na amerykańskie strony internetowe i będziemy chcieli zobaczyć jakie nazwiska zawiera lista polskich Amerykanów (polish americans), to wśród takich postaci jak Pułaski, Kościuszko czy Brzezinski pojawi się M.G. Bekker – współtwórca pojazdu księżycowego LRV amerykańskich misji kosmicznych Apollo 15,16 i 17.
Tak naprawdę prawie nieznany w Polsce, a uhonorowany i obdarzony zaszczytami w całym świecie.
Kim był?
Mieczysław Grzegorz BEKKER (M.G.B)
(1905-1989) inżynier-mechanik.
Wielki uczony, specjalista od mechaniki układu pojazd-teren (Terramechanika), wnikliwy badacz i wspaniały konstruktor pojazdów terenowych.
W 1917 r. B. rozpoczął naukę w drugiej klasie Konińskiej Szkoły Handlowej później przemianowanej na Gimnazjum Humanistyczne. W czerwcu 1924 r. otrzymał świadectwo dojrzałości w tymże gimnazjum. W 1929 roku ukończył studia na Politechnice Warszawskiej uzyskując dyplom inżyniera-mechanika.
W okresie do 1939 roku pracował w wielu instytucjach związanych z wojskiem i uzbrojeniem, osiągając już wtedy znaczące sukcesy. W latach 1936-1939 prowadził wykłady o pojazdach specjalnych na Studium Wojskowym Politechniki Warszawskiej, gdzie stworzył jedno z pierwszych na świecie Laboratoriów Pojazdów Specjalnych.
Do jego największych osiągnięć okresu międzywojennego należy zliczyć stworzenie i opatentowanie wielosilnikowego napędu czołgu, oraz smarowanych sworzni do pojazdów gąsienicowych.
Jednak większość swojego życia zawodowego spędził on w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, gdzie dotarł w 1941 przez Rumunię i Francję, po opuszczeniu Polski w 1939 roku.
Dla rządu kanadyjskiego M. G. Bekker był bezcennym w czasie wojny nabytkiem.
Pracował w Sekcji Czołgów kanadyjskiego Ministerstwa Zaopatrzenia, zajmując się problemami pojazdów wojskowych. W 1943 r., za zgodą rządu polskiego na uchodźctwie, wstąpił do Armii Kanadyjskiej, w której służył przez 15 lat i doszedł do rangi podpułkownika. Pracował w Departamencie Obrony Narodowej w Ottawie. Często przebywał także w USA.
W latach pięćdziesiątych, w okresie od 1950 do 1952 roku pracował kolejno na Politechnice im. Stevensa w Hoboken , na Uniwersytecie Michigan w Ann Arbour oraz na Uniwersytecie Johna Hopkinsa w Waszyngtonie.
W większości uczelni tworzył nowoczesne laboratoria badawcze, w których zostały opracowane pionierskie metody rozwiązywania problemów mechaniki gruntów z szczególnym uwzględnieniem poruszania się pojazdów w terenie.
W roku 1954 rozpoczął pracę dla Armii Amerykańskiej, którą kontynuował do 1960 roku. W 1956 roku wystąpił z Armii Kanadyjskiej i wyemigrował do USA, gdzie stworzono mu znakomite warunki do prowadzenia prac teoretycznych i praktycznych badań. Przez wiele lat prowadził nowatorskie, jak na owe czasy, wykłady z „Mechaniki Lokomocji Lądowej”. Pracował na wielu uczelniach amerykańskich, a w tym: Massachusetts Institute of Technology, Michigan State University, Purdue University, Syracuse University, Rensselear Polytechnic Institute, Illinois Institute of Technology.
Miejscem ostatnich dziesięciu lat pracy zawodowej (1960-1970) M. G. Bekkera było laboratorium badawcze General Motors Corporation AC w Santa Barbara w Kalifornii.
Tu prowadził dalej swoje prace nad pojazdami lądowymi i księżycowymi. Wynikiem tych badań i prac konstrukcyjnych było stworzenie pojazdu księżycowego – niewątpliwie najbardziej spektakularnego sukcesu zawodowego. To dzięki teoriom i obliczeniom stworzonym przez Mieczysława G. Bekkera, General Motors wraz z firmą Boeing, przy bardzo silnej konkurencji, wygrali kontrakt NASA na opracowanie i zbudowanie pojazdu księżycowego dla programu Apollo.
Pojazd księżycowy LVR (Lunar Roving Vehicle) został stworzony przez zespół ludzi, którym kierował M.G. Bekker. On sam miał za zadanie ocenę całego systemu pojazd`u z punktu widzenia lokomocji. Natomiast osobiście opracował konstrukcję specjalnych ażurowych opon oraz elastycznej ramy pojazdu. Trzy takie pojazdy znalazły się na księżycu, wyniesione na „Srebrny Glob” przez lądowniki Apollo 15 (1971 roku) oraz Apollo 16 i 17. Wszystkie pojazdy spełniły swoje zadanie. Natomiast M.G. Bekker zrealizował marzenie swojego życia – „poleciał na Księżyc”.
Po formalnym przejściu na emeryturę jeszcze przez wiele lat był doradcą amerykańskiej i kanadyjskiej armii.
Dorobek naukowy
Profesor M. G. Bekker pozostawił po sobie bogaty dorobek naukowy.
Około 14 znaczących patentów zgłoszonych w USA , Wielkiej Brytanii i Kanadzie, dotyczących konstrukcji gąsienic, opon pojazdów terenowych oraz specjalnych ram nadwoziowych.
Swoje najważniejsze osiągnięcia naukowe ujął w trzech, podstawowych i przełomowych dla swojej dziedziny nauki dziełach:
- Theory of Land Locomorion ,
The University of Michigan , 1958 r. - Off-the-Road Locomotion ,
The University of Michigan , 1960 r. - Introduction to Terrain-Vehicle Systems ,
The University of Michigan , 1969 r.
Do tej pory są one najważniejszymi pozycjami literatury w dziedzinie Terramechaniki i nic nie straciły na swojej wartości.
Opublikował ok. 200 artykułów w międzynarodowej literaturze technicznej, poświęconych głównie problemom mobilności specjalnych pojazdów terenowych.
W 1959 roku M.G. Bekker był inicjatorem zorganizowania I Międzynarodowej Konferencji Mechaniki Pojazd –Teren, która odbyła się w 1961 roku we Włoszech. Właśnie tam zostało założone międzynarodowe stowarzyszenia International Society for Terrain -Vehicle Systems (ISTVS). M.G. Bekker jest do dzisiaj uznawany za ojca chrzestnego tego stowarzyszenia.
Uznanie
Działalność profesora została uhonorowana wieloma międzynarodowymi nagrodami i wyróżnieniami. W 1962 roku Politechnika w Monachium ofiarowała mu doktorat honoris causa. W końcu maja 1975 roku Uniwersytet Carleton w Ottawie (Kanada) nadał mu kolejny doktorat honoris causa w uznaniu jego wybitnego wkładu w inżynierię transportu. Także Uniwersytet w Bolonii (Włochy) w ramach obchodów 900-lecia swego istnienia przyznał profesorowi Bekkerowi taki sam tytuł. doktorat
Profesor odznaczony został też Złotym Medalem Kolumba, przyznawanym wybitnym ludziom przez miasto Genuę (Włochy). Przez Szwedzką Królewską Akademię Wojskową został uhonorowany specjalnym wyróżnieniem za jego działalność naukową.
Był członkiem stowarzyszeń zawodowych takich jak : SAE, American Association for the Advancement of Science, International Society for Terrain-Vehicle Systems oraz President’s Science Advisory Committee. Był także konsultantem The National Academy of Sciences.
Wielu jego osiągnięć nie poznamy nigdy. Praca dla wojskowych instytucji zawsze miała charakter poufności i z tego powodu oficjalny dorobek nie zawiera tego co powstało dla wyposażenia armii Kanady i Stanów Zjednoczonych.
Statystyka cytowań
Bekker, Mieczysław G.:
2310 cytowan wg bazy danych Google Scholar.
Jego współczynnik Hirscha (wg. Google Scholar) = 10
Przedmowa dr Zbigniewa Brzezińskiego
Tak napisał o Bekkerze w słowie wstępnym do książki Dr Zbigniew Brzeziński – politolog i doradca do spraw bezpieczeństwa prezydenta USA Jimmy’ego Cartera (1977 – 1980).
Kiedy poproszono mnie o napisanie kilku zadań do przekazywanej w Państwa ręce książki, nie do końca zdawałem sobie sprawę z tego, kim był Mieczysław Grzegorz Bekker.
Przed napisaniem tych kilku zdań, dokładniej przyjrzałem się osobie oraz dorobkowi Pana Bekkera i doznałem wspaniałego odkrycia.
Jeszcze jeden człowiek wielkiego formatu, który wychował się i wykształcił w Polsce, a dokonał tak wiele w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
Lista jego osiągnięć jest bardzo długa i nie mam zamiaru jej cytować. Tę rolę spełnia całkowicie niniejsza książka.
Wspomnę tylko te najważniejsze, które na zawsze zostały utrwalone na stronach historii rozwoju naszej cywilizacji.
Czego dokonał M.G. Bekker?
Był prekursorem nowej dziedziny nauki nazwanej Terramechniką oraz współtwórcą Pojazdu Księżycowego (LRV – Lunar Roving Vehicle) dla programu Apollo.
Trzykrotnie został mu nadany tytuł doktora honoris causa wyższych uczelni i jego nazwisko zostało na zawsze zapisane w Alei Zasłużonych nad Badaniami Kosmosu (Space Walk of Fame).
Właściwie to już wystarczy, aby pochylić głowę na jego dokonaniami i napisać o nim książkę.
To, że ukaże się ona w dwóch wersjach językowych, polskiej i angielskiej, pozwoli na dotarcie do większej grupy czytelników – nie tylko polskojęzycznych, ale także Amerykanów oraz tych, którzy nie władają już językiem ojczystym, ale poszukują swoich korzeni i chcieliby się utożsamiać z takimi Polakami, jakim był Bekker.
Zbigniew Brzeziński
Projekt Bekker
Rozmowa o Projekcie Bekker z dr inż. Andrzejem Selenta: [LINK]
