Zasadzenie Drzewa Pamięci i msza polowa na Cmentarzu Powstańców Warszawy to jedyne tam uroczystości w tym roku.
W ubiegłych latach było bardziej uroczyście.
Kompania honorowa, harcerze, młodzież szkolna, goście z całego miasta, goście z zagranicy, Grupa Teatralna Warszawiaki, artyści i goście z innych miast. W tym roku było skromnie. Ale także bardzo godnie. Rozpoczęto o godzinie 14:00.
1 sierpnia 2020 r. w uroczystości zasadzenia Drzewa Pamięci wzięli udział Powstańcy Warszawscy, warszawiacy i goście honorowi.
- Wanda Traczyk-Stawska ps. Pączek – przewodnicząca Komitetu ds. Cmentarza powstańców Warszawy,
- Tomasz Grodzki – Marszałek Senatu RP,
- Małgorzata Kidawa-Błońska – Wicemarszałek Sejmu RP,
- Konstanty Radziwiłł – wojewoda Mazowiecki,
- Rafał Trzaskowski – prezydent Warszawy,
- Ewa Malinowska-Grupińska – przewodnicząca Rady Warszawy,
- Kazimierz Nycz – kardynał
- Józef Guzdek – generał brygady, biskup polowy Wojska Polskiego,
- Krystyna Kmicikiewicz -Czechowska,
- Hanna Kmicikiewicz-Pawlak,
a także parlamentarzyści, burmistrzowie warszawskich dzielnic, radni warszawscy.
Panie Hanna i Krystyna Kmiecikiewicz to córki majora Włodzimierza Kmicikiewicza, chirurga, który został zamordowany w jednym ze szpitali na Woli podczas dokonanej przez Niemców krwawej rzezi Woli.
W miejscu gdzie zasadzono Drzewo Pamięci, w korzeniach dębu, umieszczono także akt erekcyjny Izby Pamięci, której budowa rozpocznie się jeszcze w tym roku. Izba powstanie w tej części pierwotnego Cmentarza Powstańców Warszawy, która obecnie nosi nazwę Parku Powstańców Warszawy.
Wanda Traczyk-Stawska między innymi powiedziała:
Pana prezydenta Warszawy proszę, żeby była wyposażona kosztem miasta, ale także proszę o to pana wojewodę. Bo musimy być razem, nigdy więcej osobno. Tu leżą moi koledzy, którzy byli z różnych ugrupowań. Tu leżą i Żydzi, i bezwyznaniowi, i komuniści. Bo kiedy przyszła chwila wybuchu powstania, byliśmy razem i trwaliśmy 63 dni razem. Niech ta tradycja bycia razem zostanie w Warszawie, żebyśmy wspólnie umieli dbać o to cudowne miasto i ten skarb, jakim jest ten cmentarz. Wszyscy pamiętajcie o tych, którzy tutaj leżą. Pamiętajcie, bo to jest wasza największa duma, że są tacy warszawiacy. A ten cmentarz to jest dokument najwyższej miary.
Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, powiedział m.in.:
Rozpoczynamy realizację nowego etapu zachowania pamięci. Powstanie tu izba pamięci, w której udokumentujemy rzeź Woli i zagładę ludności cywilnej. Budowa to efekt starań całego komitetu kierowanego przez panią Wandę Tkaczyk-Stawską. Niech to szczególne miejsce przypomina wszystkim o poświęceniu warszawianek i warszawiaków.
Niech to będzie również przestroga na przyszłość, że wojna przynosi okropną cenę nie tylko bohaterom, ale też ludności cywilnej, która później musi płacić rachunek czasami przez dziesięciolecia. Dbając o pamięć i przekazując ją naszym dzieciom, róbmy absolutnie wszystko, żeby już nigdy żadne pokolenie Polek i Polaków nie musiało doświadczać losów mieszkańców Warszawy z 1944 r.
Konstanty Radziwiłł, wojewoda mazowiecki, powiedział m.in.:
W te dni przypominamy sobie z jednej strony nieprawdopodobne bestialstwo zbrodniarzy niemieckich, którzy chcieli zabić to miasto w sensie dosłownym. Z drugiej strony wspominamy absolutnie bezprzykładny dowód patriotyzmu, męstwa, solidarności, przywiązania do honoru, jaki prezentowali powstańcy oraz wszyscy, którzy mieszkali w Warszawie.
Czy dzisiaj, w czasie kiedy nie trzeba walczyć, nie powinniśmy się skupić na budowie raczej mostów niż transzei i barykad między sobą? Myślę, że to jest to zobowiązanie i to przesłanie, które warto wynieść także z tych dni, które teraz przeżywamy.
O rozstrzygnięciu konkursu na projekt Izby Pamięci pisaliśmy tu: [LINK] [LINK]
Zapis wideo uroczystości.
Msza polowa na CPW
O godzinie 15:00 rozpoczęła się msza polowa odprawiana przy polowym ołtarzu zbudowanym na Cmentarzu Powstańców Warszawy w trakcie renowacji cmentarza.
Mszę celebrowali:
-
- ks. kardynał Kazimierz Nycz,
- ks. Józef Guzdek – generał brygady, biskup Polowy Wojska Polskiego,
- ks. Janusz Bąk – komandor w stanie spoczynku.
- księża proboszczowie parafii na Woli