Zieleniak ’44 to opowieść o traumie międzypokoleniowej na podstawie wydarzeń, które miały miejsce podczas II wojny światowej, w czasie Powstania Warszawskiego na Ochocie.
2 października jest datą szczególną w kalendarzu mieszkańców Warszawy.
Tego dnia po 63 dniach heroicznej walki, zakończyło się Powstanie Warszawskie.
Tego dnia również obchodzony jest, od 2015 roku,
Dzień Pamięci o Ludności Cywilnej Powstańczej Warszawy.
W związku z tym zapraszamy do obejrzenia wystawy fotograficznej pt. Zieleniak ’44. Wystawa ma charakter plenerowy, zdjęcia znajdują się przy Liceum im. Hugona Kołłątaja, ul. Grójecka 93 w Warszawie.
Jej otwarcie miało miejsce 27 września 2024r.
W dniach 5-20 sierpnia 1944r., Zieleniak, który w czasach pokoju pełnił funkcję targowiska, stał się obozem przejściowym dla wysiedlonej ludności cywilnej. W świadectwach osób, które przeżyły, Zieleniak jawi się jako miejsce bestialskich mordów, a przede wszystkich gwałtów dokonywanych na kobietach i dziewczynkach przez oddziały RONA (rosyjska dywizja wchodząca w skład Waffen SS jako 29. Waffen-Grenadier-Division der SS „RONA” (russische rr. 1)) [LINK do Wikipedii].
To Opowieść 11-letniej dziewczynki – bezpośredniego świadka wydarzeń, zwizualizowana po osiemdziesięciu latach przez nadchodzące po niej pokolenia kobiet.
Większość kobiet, które jako dziewczynki przeżyły piekło na Zieleniaku, nigdy nie przyznały się do tego, co tam naprawdę się wydarzyło, dożyły sędziwego wieku i umierają powoli śmiercią naturalną z zadrą w sercu. Ta zadra wciąż tam tkwi, i prawdopodobnie będzie tkwiła nawet sto lat po śmierci. Nie tylko one są bohaterkami tej opowieści, lecz także ich córki i wnuczki. Dopiero te ostatnie są w stanie powrócić do tego, co tam się stało, przywrócić pamięć, godność, szacunek zamordowanym i zgwałconym tam kobietom.
Gwałt połączony z utratą domu, nieustannymi ucieczkami, brakiem podstawowych środków do życia, życiem w ciągłym zagrożeniu – jednym słowem wojna, to wielka rana nie tylko dla osób biorących w tym udział bezpośrednio. To również rana następnych pokoleń, z którą musimy się ostatecznie rozprawić, aby przerwać ten łańcuch zła i nocnych koszmarów.
Ten projekt to próba wyjścia na światło dzienne, uświadomienia sobie skutków traumy międzypokoleniowej i szansy uzdrowienia. Prezentowane obrazy to przede wszystkim kolaże i fotomontaże złożone z fotografii wykonanych w okolicach ul. Banacha i ul. Grójeckiej, fotografii i dokumentów oraz dziecięcych rysunków, pochodzących z archiwum rodzinnego.
Anna Maria Banasiak.
Jest autorką wystawy i prezentowanych prac.
Ukończyła Socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, Wyższe Studium Fotografii i Technik Obrazowania. Brała udział w wielu wystawach zbiorowych i pokonkursowych. Jest autorką cyklu wystaw indywidualnych poświęconych tematyce straty dziecka.
Informacje organizacyjne
- Projekt Zieleniak ’44 został zrealizowany w ramach 13. edycji Programu Mentorskiego Sputnik Photos.
- Przedsięwzięcie zrealizowano w ramach Inicjatyw Lokalnych OKO – Edycja 2024, we współpracy z Ośrodkiem Kultury Ochoty.
- Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury Dom Kultury + Edycja 2024.
- Wystawa jest prezentowana przy Liceum im. Hugona Kołłątaja, ul. Grójecka 93 w Warszawie.