Drzewka i kamienie upamiętniające Sprawiedliwych wybranych w latach 2020 i 2021 zostaną zasadzone i odsłonięte 23 września (czwartek) w godz. 12-14 na skwerze gen. Jana „Jura” Gorzechowskiego (u zbiegu ul. Dzielnej i al. Jana Pawła II).
Uroczystość upamiętnienia uświetni koncert światowej rangi pianisty Marcina Maseckiego, który wykona improwizacje, inspirując się życiorysami Sprawiedliwych.
W roku 2020 tytuły Sprawiedliwych otrzymali:
- Karol Modzelewski – działacz społeczny, jeden z liderów opozycji demokratycznej w Peerelu, współtwórca III RP,
- Stanisław Jewgrafowicz Pietrow – podpułkownik Armii Radzieckiej, który uchronił świat przed konfliktem nuklearnym
- Antonina Wyrzykowska, która w Jedwabnem ratowała Żydów (wraz z mężem), przeciwstawiając się własnej społeczności.
W roku 2021 wybrani Sprawiedliwi to:
- Hrant Dink – turecki Ormianin i orędownik dialogu między oboma narodami, zamordowany przez tureckiego nacjonalistę,
- Julia Ilisińska, która w czasie wojny niosła pomoc więźniom Auschwitz-Birkenau,
- Emanuel Ringelblum – inicjator powstania grupy „Oneg Szabat” i twórca podziemnego archiwum getta warszawskiego
- Liu Xiaobo pisarz, działacz na rzecz obrony praw człowieka w Chinach, laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
Sprawiedliwi to ci, którzy występowali w obronie godności człowieka w czasach wojen i zbrodni w XX i XXI wieku. Na ich cześć 6 marca został ustanowiony Europejskim Dniem Pamięci o Sprawiedliwych. Decyzja ta została podjęta przez Parlament Europejski w maju 2012 roku z inicjatywy działającego we Włoszech Komitetu Światowego Ogrodu Sprawiedliwych (GARIWO).
Tytułem Sprawiedliwego honorowane są jedynie osoby nieżyjące.
Tytuł jest przyznawany za konkretny czyn. Wyboru trzech osób spośród zgłoszonych, które upamiętniane są w stołecznym Ogrodzie Sprawiedliwych, dokonuje Komitet Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie, w skład którego wchodzą wybitne osobistości ze świata edukacji, kultury oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych i administracji publicznej.
Warszawski Ogród Sprawiedliwych posiada szczególną symbolikę.
Powstał na terenie byłego getta, w bliskości Pawiaka i kościoła św. Augustyna, który jako jedyna budowla w całości ostał się z powojennej pożogi. Jest jedynym w Polsce miejscem łączącym pamięć o różnych wydarzeniach i doświadczeniach – upamiętnia Sprawiedliwych wielu kultur, wyznań i narodowości.
