Podajemy listę zmian nazw warszawskich ulic jakie zajdą w związku z ich „dekomunizacją”.
Wojewoda Mazowiecki Zdzisław Sipiera wystosował 18 października 2016 r. pismo do wójtów, burmistrzów, starostów i prezydentów miast w sprawie ustawy o zakazie propagowania komunizmu, która weszła w życie z dniem 2 września 2016 r.
Napisał, że zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 ustawy, obowiązujące nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, upamiętniające osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujące taki ustrój w inny sposób, właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego zmienia w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia jej w życie.
Stosownie do art. 1 ust. 2 ustawy, za propagujące komunizm uważa się także nazwy odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944 – 1989.
W świetle powyższego Wojewoda zwrócił się z prośbą o wnikliwe przeanalizowanie obowiązujących nazw. Poprosił również o poinformowanie organu nadzoru (do 9 grudnia 2016 r.) o wynikach przeprowadzonej analizy poprzez przesłanie listy obiektów, których nazwy powinny zostać zmienione.
Co to w praktyce oznacza?
Otóż to, że na początku września 2017 r. zostaną dokonane zmiany w miejskim nazewnictwie.
Jakie zmiany?
Ulice, których patroni powinni być „zdekomunizowani”, wskazali kilka miesięcy temu stołeczni radni Prawa i Sprawiedliwości. Dołączyli do tej listy również swoje propozycje nazw zamiennych. Ich sugestie otrzymały stosowne komentarze Instytutu Pamięci Narodowej, a na tej podstawie Zespół Nazewnictwa Miejskiego (ciało doradcze przy Prezydent Miasta Warszawy) dokonał oceny. W jej wyniku zaopiniowana do zmian została większość wskazanych „komunistycznych” patronów, a także przedyskutowana każda nowa propozycja.
W tej chwili cały zestaw leży na biurku przewodniczącej Komisji ds. Nazewnictwa Miejskiego Rady Warszawy. Planowane jest specjalne posiedzenie komisji dotyczące tylko tego zagadnienia. Pamiętać przy tym należy, że jeśli rada nie wypowie się w tej sprawie w ustawowym terminie, to zmian dokona z urzędu Wojewoda.
Pytanie zatem brzmi
nie „czy” tylko „jak”?
Bo konieczność dokonania zmian jest już przesądzona.
Rada Warszawy ma jedynie wpływ na to, jacy patroni zostaną wprowadzeni na miejsce „dekomunizowanych”. Jeśli nie zrobi tego w terminie, to nowe nazwy zostaną narzucone odgórnie według klucza politycznego. Z dwojga złego lepsze są przedyskutowane i ocenione przez fachowców zajmujących się nazewnictwem zmiany, niż pakiet jedynie słusznych patronów. Nawet jeśli zapisy ustawy zostaną zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego (a tego jak na razie żaden samorząd nie zrobił, choć powinien), to nie zmienia to sytuacji.
Do września 2017 r. Rada Warszawy musi podjąć stosowną uchwałę.
Tymczasem niedostosowanie się do terminów wymuszonych przez ustawę uprzedmiotowi warszawski samorząd i odbierze mu zagwarantowaną w Konstytucji RP samodzielność, która podlega przecież ochronie sądowej.
W praktyce oznacza to, że za pół roku dojdzie do nazewniczej rewolucji.
Znikną takie nazwy jak ul. Ciszewskiego, Armii Ludowej, Dąbrowszczaków czy Modzelewskiego. W sumie zmiany obejmą około 30 nazw.
I nie będzie miało znaczenia, czy mieszkańcy sobie tego życzą, czy nie.
Jakiekolwiek protesty czy zbieranie podpisów zwyczajnie nie ma sensu.
Paradoksem tej sytuacji jest to, iż winą za konsekwencje zmian zostanie obciążona Rada Warszawy. Gdy tymczasem nie może ona w tej sytuacji kompletnie nic zrobić. Oprócz, rzecz jasna, przegłosowania nazw przez siebie wskazanych.
Ulice do zmian
W trakcie dotychczasowych prac zaproponowano następujące zmiany:
- z Józefa Balcerzaka na Attykową
- z Teodora Duracza na Kazimiery Iłłakowiczówny
- z Sylwestra Bartosika na Jadwigi Falkowskiej
- z Juliana Bruna na Giordano Bruno
- z Józefa Ciszewskiego na Stanisława Szenica
- z Dąbrowszczaków na Marii Kuncewiczowej
- z Jana Kędzierskiego na Mikrofonową
- z Michała Sobczaka na Telegraficzną
- z Anastazego Kowalczyka na Żerańską (przedłużenie)
- z Antoniego Parola na Jońską
- z Mieczysława Fersta na Szmaragdową
- z Zygmunta Modzelewskiego
na Władysława Raczkiewicza (odc. Malczewskiego-Woronicza),
na Stanisława Ostrowskiego (odc. Woronicza-Domaniewska),
na Ryszarda Kaczorowskiego (odc. Domaniewska-Rzymowskiego),
na Zagościniec (odc. Rzymowskiego-Bokserska) - z Lucjana Rudnickiego na Zofii Kossak-Szczuckiej
- z Franciszka Ilskiego na Piechoty
- z Antoniego Kacpura na Kwatermistrzowską
- z Józefa Szymańskiego na Jaworznianą
- z Józefa Lewartowskiego na Wołyńską
- z Jadwigi i Witolda Kokoszków na Kokoszą
- z Gustawa Reichneara na Beżową
- z Alei Armii Ludowej na Aleję Sejmową
- z Bolesława Gidzińskiego na Odkrywców
- z Jana Szałka na Wojskową
- z Jana Szymczaka na Tadeusza Łomnickiego
- ze Związku Walki Młodych na Wacława Grodeckiego
- z Wacława Szadkowskiego na Juliena Bryana
- z Jana Kędzierskiego na Apoloniusza Kędzierskiego
- z Piotra Gruszczyńskiego na Staroświecką
- z Heleny Kozłowskiej na Zmienioną
- z Wincentego Rzymowskiego na płk Tadeusza Tomaszewskiego