0

Zrzutka na Mural Jana Zumbacha

Jan Zumbach - w środku (1940 r.)
Jan Zumbach – w środku (1940 r.)
fot. S. A. Devon

Rozpoczęła się akcja zbiórki pieniędzy na projekt historyczno – społeczny: Mural upamiętniający Jana Zumbacha na Ursynowie.

Ma on na celu, poza wykonaniem na terenie Ursynowa muralu przedstawiającego Jana Zumbacha – asa polskiego lotnictwa, bohatera Bitwy o Anglię, także popularyzację wiedzy o historii polskiego lotnictwa wojskowego, jego osiągnięciach, a przede wszystkim ludziach je tworzących.

Do tej pory wszystkie inicjatywy, mające na celu upamiętnienie byłego dowódcy Dywizjonu 303 nie powiodły się. Nie udało się doprowadzić do zmiany nazwy ulicy na jego cześć, ani też zgłoszenia projektu muralu w formie budżetu obywatelskiego (nie można zgłaszać projektów realizowanych np. na terenie spółdzielni mieszkaniowych).

Aby obecna inicjatywa się powiodła trzeba zebrać 45 000 złotych.

Piloci Dywizjonu 303 Ferić, Kent, Grzeszczak, Radomski, Zumbach, Łokuciewski, Henneberg, Rogowski, Szaposznikow
Piloci Dywizjonu 303 – od lewej: Ferić, Kent, Grzeszczak, Radomski, Zumbach, Łokuciewski, Henneberg, Rogowski, Szaposznikow
fot. Wikimedia

Projekt realizowany jest przez Fundację Polskie Niebo wspólnie z organizacją Miasto Ursynów, nieformalnym stowarzyszeniem działającym na rzecz Ursynowa oraz jego mieszkańców.

Warto wesprzeć tę inicjatywę!
Pamięć o tych dzięki, którym możemy żyć w wolnej Polsce jest bezcenna!

Projekt Mural upamiętniający Jana Zumbacha na Ursynowie można wesprzeć na stronie zrzutka.pl: [LINK]

Jan Zumbach - w Dywizjonie 303.
Jan Zumbach – w Dywizjonie 303.

Jan Eugeniusz Ludwik Zumbach

ur. 14 kwietnia 1915 w Ursynowie, zm. 3 stycznia 1986 w Paryżu.
Pseudonimy Kaczor Donald, Johan.
Podpułkownik dyplomowany pilot Wojska Polskiego, podpułkownik (ang. Wing Commander) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski Polskich Sił Powietrznych na obczyźnie, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

W 1936 roku Jan Zumbach wstąpił na ochotnika do lotnictwa i służby wojskowej.
W 1938 roku ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie (XI promocja, 52 lokata), został promowany na podporucznika pilota. Przed II wojną światową służył w 111 eskadrze myśliwskiej. Na skutek kolizji z samochodem, który rozstawiał oświetlenie do nocnych lotów, przy lądowaniu w maju 1939 roku, trafił do szpitala, a następnie przeszedł rehabilitację. Po wybuchu wojny nie udało mu się odnaleźć swojej jednostki i 17 września przedostał się z Polski do Rumunii. Następnie przez Bejrut dotarł drogą morską do Francji.

Po przybyciu do Francji został skierowany do Centrum Wyszkolenia Lotnictwa Polskiego w bazie Lyon-Bron. 13 maja 1940 roku przydzielony do I Klucza Kominowego (Kr) dowodzonego przez majora Krasnodębskiego. Klucz ten został włączony do francuskiego dywizjonu GCD I/55, chroniącego lotniska w Châteaudun, następnie Étampes. Do spotkań z nieprzyjacielem dochodziło jednak rzadko i Zumbach nie odniósł tam sukcesów bojowych. Pod koniec kampanii francuskiej Zumbach został przydzielony do klucza dowodzonego przez Franciszka Skibę. 16 czerwca ewakuowany do Bordeaux, a następnie 21 czerwca – do Wielkiej Brytanii (na statku „Kmicic”).

2 sierpnia 1940 roku przydzielony do polskiego dywizjonu myśliwskiego 303, stacjonującego na lotnisku Northolt i latającego na myśliwcach Hawker Hurricane Mk I. Dywizjon ten wszedł do akcji w końcowej, trzeciej fazie bitwy o Anglię. Pierwsze zwycięstwo Zumbach odniósł 7 września 1940 roku, zestrzeliwując dwa bombowce Dornier Do 17. W toku bitwy o Anglię do 27 września zestrzelił ponadto 5 myśliwców Bf 109 i bombowiec He 111 oraz 1 Bf 109 prawdopodobnie.

23 grudnia 1940 roku Jan Zumbach został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, a 1 lutego 1941 roku po raz pierwszy Krzyżem Walecznych. 9 maja 1941 roku lądował awaryjnie na skutek zestrzelenia. W roku 1941 zestrzelił dwa Bf 109 i jeden prawdopodobnie. 20 października otrzymał brytyjskie odznaczenie Distinguished Flying Cross (DFC). Po odpoczynku od służby bojowej między grudniem 1941 roku a marcem 1942 roku, kiedy służył w jednostce treningowej, powrócił do Dywizjonu 303 ze stopniem kapitana, obejmując w nim dowództwo jednej z eskadr. 17 maja 1942 roku został wyznaczony dowódcą dywizjonu 303 – funkcję tę sprawował do grudnia 1942 roku. Podczas operacji nad kontynentem w 1942 roku zestrzelił myśliwiec Fw 190 i dwa prawdopodobnie oraz zespołowo dwa bombowce niemieckie. W styczniu 1943 roku otrzymał stopień Wing Commandera, czyli podpułkownika.

15 kwietnia 1943 roku został dowódcą 3. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego.
W tym okresie ukończył Wyższą Szkołę Lotniczą.

1 września 1943 roku otrzymał brytyjski stopień Squadron Leader. Od 4 sierpnia 1944 roku do 30 stycznia 1945 roku dowodził 133. Polskim Skrzydłem Myśliwskim.

30 stycznia 1945 roku przeniesiono go do 84. Grupy Myśliwskiej.
7 kwietnia 1945 roku został wzięty do krótkotrwałej niewoli, z której powrócił 12 maja 1945 roku.

W październiku 1946 roku wystąpił ze służby wojskowej i zamieszkał w Szwajcarii.
Podczas II wojny światowej zestrzelił, według oficjalnych danych, 13 samolotów na pewno i 5 prawdopodobnie. Oprócz Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari nr 8825 został odznaczony czterokrotnie Krzyżem Walecznych, dwukrotnie Medalem Lotniczym, Polowym Znakiem Pilota nr 431 i dwukrotnie brytyjskim Zaszczytnym Krzyżem Lotniczym (DFC with Bar). Otrzymał ponadto pamiątkowe Gwiazdę 1939-1945, Medal za Wojnę 1939-1945 oraz Medal Obrony.

Po II wojnie światowej Zumbach pędził żywot awanturnika.
Zajmował się przemytem, był współwłaścicielem firmy lotniczo-taksówkarskiej, która prowadziła działalność przemytniczą, a następnie – posługując się pseudonimem Johnny „Kamikaze” Brown – walczył jako najemnik w Afryce. Organizował tam i dowodził lotnictwem wojskowym

Jan Zumbach zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach 3 stycznia 1986 roku we Francji, został pochowany w Polsce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera D4 rz. 3 m. 2).

Wikipedia

14 lipca 2020 06:31
[fbcomments]