Inaczej pisana biografia

Znamy różne autobiografie. Czy można pisać biografię za pomocą cytatów bohatera? Roman Soroczyński opisuje taką książkę.

Jak najlepiej wyrazić to, co czuli artyści? Chyba cytując ich słowa…
W jaki sposób je znaleźć?
Szukając w przepastnych archiwach różnych wydawnictw, czasopism, stacji radiowych i telewizyjnych, w książkach, a w ostatnim czasie – w internecie.

Oczywiście, ważny jest kontekst cytowania tych słów. Mistrzynią w tym zakresie jest Mariola Pryzwan. Jest ona absolwentką filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim i studiów podyplomowych z bibliotekoznawstwa w Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Gdańsku. Pracuje w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej im. Komisji Edukacji Narodowej w Warszawie. Działa w Towarzystwie Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich oraz w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich. Zajmuje się między innymi tworzeniem, a raczej składaniem, biografii słynnych artystów. Ze wspomnień złożyła biografie m.in. Anny German, Zbigniewa Cybulskiego, Haliny Poświatowskiej, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Władysława Broniewskiego, Marii Dąbrowskiej, Marii Kownackiej, Anny Jantar. Sięgnęła również do wypowiedzi swoich ulubionych postaci ze świata artystycznego i w ten sposób powstały dwie książki: Anna German o sobie i Cybulski o sobie.

Podczas spotkania autorskiego, które 20 października 2022 roku (w dniu Imienin Ireny) zorganizowano w salonie artystycznym Kalinowe Serce na warszawskim Żoliborzu, Mariola Pryzwan zaprezentowała, przy wsparciu Marii Szabłowskiej, trzecią książkę z tej serii: Irena Jarocka o sobie.

Irena Jarocka o sobie – okładka książki

fot. Roman Soroczyński

Publikacja jest swoistym wyrazem hołdu wobec jednej z najpopularniejszych polskich piosenkarek, która odeszła zbyt wcześnie – 21 stycznia 2012 roku, a więc przed dziesięcioma laty. W Słowie wstępnym autorka napisała:

Przeczytałam, wysłuchałam i obejrzałam ponad dwieście rozmów z piosenkarką.
Do książki wybrałam fragmenty stu trzydziestu dwóch.

Mariola Pryzwan sięgnęła do prasy krajowej (ogólnopolskiej i regionalnej) oraz polonijnej, do gazet, tygodników i miesięczników. Skorzystała z rozmów radiowych i telewizyjnych. Wyniki kwerendy zaprezentowała w niezwykle interesujący sposób: usystematyzowała rozmowy tematycznie.

Dwadzieścia pięć rozdziałów prezentuje rozmaite aspekty życia Ireny Jarockiej. Dowiadujemy się zatem, jak znakomita piosenkarka wspominała dzieciństwo i dom rodzinny, w jaki sposób uczyła się śpiewać i doskonalić swój głos, czego nauczyła się we Francji, jak wyglądało życie na walizkach. Docieramy do jej wspomnień z wyjazdów do innych krajów, a zwłaszcza o życiu między Ameryką a Polską. Wreszcie dowiadujemy się, co myślała o sukcesach i porażkach, pięknie i sztuce oraz o zdrowiu, urodzie i przemijaniu.

Przyznam, że czytałem te wypowiedzi z zapartym tchem: ileż mądrych spostrzeżeń i niezwykle istotnych, powiedzianych mimochodem uwag! Nic dziwnego, że podczas wspomnianego spotkania autorskiego mąż Ireny Jarockiej, Michał Sobolewski, powiedział:

Po przeczytaniu tej książki doszedłem do wniosku, że Irena była niezwykle mądra.

Nie oznacza to, oczywiście, że Pan Michał nie doceniał swojej Żony. Wręcz przeciwnie: ze wzruszeniem opowiadał, jak doskonale rozumieli się – nawet bez słów.

Michał Sobolewski – podpisuje książkę

fot. Roman Soroczyński

Publikacja jest wzbogacona o kalendarium z życia Ireny Jarockiej oraz jej zdjęcia z różnych okresów życia. Mariola Pryzwan podkreślała wielką pomoc, jaką otrzymała ze strony Wydawnictwa Szelest oraz osób, które zostały przeze mnie wymienione w poniższej notce wydawniczej.

Sądzę, że – w połączeniu z poprzednimi publikacjami Marioli Pryzwan (Motylem jestem, czyli piosenka o mnie samej / Nie wrócą te lata. Autobiografia i listy do męża / Wymyśliłam Cię. Irena Jarocka we wspomnieniach oraz Mój Paryż. Śladami Ireny Jarockiej) – przyniesie ona wiele satysfakcji fanom Niezwykłej Artystki.