Świetny szwedzki film będący mieszanką komedii i dramatu psychologicznego.
Film balansuje pomiędzy gatunkami. Są znakomite sceny komediowe, gdy publiczność wręcz pokłada się ze śmiechu. Zetknięcie się osoby związanej ze światkiem przestępczym z poukładanym światem wydawnictwa książkowego jest pretekstem do wielu komicznych sytuacji. Ale sama droga bohatera jest smutna i poważna. Bohater toczy wewnętrzną walkę o wybór drogi życiowej – to stanowi kluczowy element fabuły. Wypływa również refleksja o niesprawiedliwości społecznej, i o tym że niekoniecznie ten poukładany świat jest bardziej uczciwy – „kradniecie miliony i nikt was nie ściga …”, przytomnie zauważa bohater.
Reżyser: Ivica Zubak znakomicie rozkłada w swoim filmie akcenty sprawiając, że ogląda się jego produkcję bardzo dobrze, a zmiany gatunkowe nie przeszkadzają tworząc spójną mozaikę. Widać znakomite wyczucie reżyserskiego, w którym momencie rozbawić widza, a w którym zmusić go to identyfikacji z trudnimy wyborami głównego bohatera. Reżyser przyznaje się zresztą do inspiracji wieloma kinematografiami , nawet polskim (Kieślowski), ale również francuskim i włoskim. „Dziennik gangstera” można uznać za mieszankę kina moralnego niepokoju, francuskiej nowej fali i włoskich opowieści mafijnych – nawet jeżeli nie było to zamierzeniem bałkańskiego reżysera. Pomaga również doświadczenie w tworzeniu filmów krótkometrażowych, bo wiele scen jest prawdziwym majstersztykiem reżyserskim nawet rozpatrywane jako osobno wątki.
Sukces tego filmu to przede wszystkim genialna główna rola Cana Demirtasa. To w jego głowie rozgrywa się film, a aktor potrafi to przekazać na ekranie. Równie dobrze wypadli pozostali aktorzy, mimo że wielu z nich to tzw. naturszczycy – scena sądu tureckiego jest odegrana znakomicie, a aktorzy czują się w swoim żywiole.
Znakomity efekt końcowy to również bardzo dobre zdjęcia (Erik Vallsten), które nie koloryzują rzeczywistości, a przedstawiają ją raczej w szarym odcieniu oraz świetny montaż (Rickard Krantz) nadający tempo akcji.
„Dziennik gangstera” to również pewien głos w kontekście źródeł przestępczości w środowiskach imigracyjnych. Jak widać sprawa jest bardziej złożona niż można przypuszczać słysząc jedynie polityczne dyskusje. Wśród imigrantów w Szwecji film Zubaka cieszy się ogromnym powodzeniem, bo w końcu ktoś dotknął jądra problemu i nie traktuje ich protekcjonalnie. Ta niepoprawność polityczna była przeszkodą na etapie zbierania funduszy, ale już wśród dystrybutorów i widzów film zbiera entuzjastyczne opinie. Niech to będzie zachętą dla polskiego dystrybutora, bo szkoda byłoby gdyby taki film był tylko zaprezentowany dla widzów Warszawskiego Festiwalu Filmowego.
Ocena 8/10
Zwiastun:
Opis:
Metin ma 25 lat i mieszka na przedmieściach Sztokholmu, które rządzą się swoimi, niepisanymi prawami. Jednak mężczyzna odstaje od otoczenia. Widzi i czuje więcej niż inni i co więcej – ma dar przekładania tego na słowa. Pisze pamiętnik, któremu powierza wszystko czego doświadcza. Ze szczegółami zapisuje wszystko co widzi, dokąd chodzi i z kim się spotyka. Wychodzi z tego dobra literatura. Gdyby jednak trafiła ona w ręce policji, połowa mieszkańców trafiłaby za kratki. Gdyby z kolei wpadła w niepowołane ręce, źle skończyłoby się to dla Metina. A co, gdyby trafiła do jakiegoś wydawcy? Kiedy pewnego dnia pamiętnik znika, życie Metina wywraca się do góry nogami. Zaskakujący portret mężczyzny żyjącego między dwoma światami. Film inspirowany autentycznymi wydarzeniami.
Twórcy:
- Reżyser: Ivica Zubak
Chorwacko-szwedzki reżyser, scenarzysta, producent i aktor. Urodził się w mieście Slavonski Brod w Chorwacji w 1978 roku. Od 1999 roku zrealizował ponad 10 filmów krótkometrażowych. W 2009 roku debiutował jako scenarzysta i reżyser filmem pełnometrażowym „Knäcka”. W 2010 roku napisał scenariusz i był producentem filmu „Fuerteventura”. „Måste gitt”, jego drugi film pełnometrażowy, miał premierę na festiwalu w Rotterdamie 2017. - Scenarzysta: Ivica Zubak, Can Demirtas
- Producent: Abbe Hassan
- Montażysta: Rickard Krantz
- Operator: Erik Vallsten
- Muzyka: Filip Runesson
- Obsada: Can Demirtas, Jörgen Thorsson, Selma Caglar, Lena Endre, Toni-Prince Tvrtkovic, David Nzinga
